Η λοιμώδης μονοπυρήνωση ονομάζεται συχνά «η νόσος του φιλιού». Ο ιός που την προκαλεί (ιός Epstein-Barr) εξαπλώνεται μέσω του σάλιου. Μπορεί να το κολλήσετε μέσω του φιλιού, ενώ μπορεί επίσης να εκτεθείτε στον ιό με το να μοιράζεστε ένα ποτήρι ή σκεύη με κάποιον που ήδη νοσεί. Ωστόσο, η μονοπυρήνωση δεν είναι τόσο μεταδοτική όσο άλλες λοιμώξεις, όπως το κοινό κρυολόγημα.
Είναι πιθανότερο να κολλήσετε μονοπυρήνωση με όλα τα συμπτώματα εάν είστε έφηβος ή νεαρός ενήλικας. Τα μικρά παιδιά έχουν συνήθως λίγα συμπτώματα και η λοίμωξη συχνά δε διαγιγνώσκεται.
Εάν έχετε μονοπυρήνωση, είναι σημαντικό να προσέχετε ορισμένες επιπλοκές, όπως μια διευρυμένη σπλήνα. Η ανάπαυση και τα πολλά υγρά είναι πολύ σημαντικά για την ανάρρωσή σας.
Συμπτώματα
Ενδείξεις και συμπτώματα της μονοπυρήνωσης είναι:
- Κόπωση
- Πονόλαιμος, που δε βελτιώνεται μετά από θεραπεία με αντιβιοτικά
- Πυρετός
- Πρησμένοι λεμφαδένες στο λαιμό και τις μασχάλες σας
- Διογκωμένες αμυγδαλές
- Πονοκέφαλος
- Εξάνθημα
- Μαλακή, πρησμένη σπλήνα
Ο ιός έχει περίοδο επώασης περίπου τέσσερις έως έξι εβδομάδες, αν και σε μικρά παιδιά αυτή η περίοδος μπορεί να είναι μικρότερη. Η περίοδος επώασης αναφέρεται στο διάστημα πριν εμφανιστούν τα συμπτώματά σας μετά την έκθεση στον ιό. Ενδείξεις και συμπτώματα όπως πυρετός και πονόλαιμος συνήθως υποχωρούν μέσα σε μερικές εβδομάδες, ωστόσο η κόπωση, οι διογκωμένοι λεμφαδένες και ο πρησμένος σπλήνας μπορεί να διαρκέσουν για μερικές εβδομάδες ακόμα.
Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Εάν έχετε τα παραπάνω συμπτώματα, μπορεί να έχετε μονοπυρήνωση.
Επίσης, εάν τα συμπτώματά σας δε βελτιωθούν σε μία ή δύο εβδομάδες, θα πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας.
Αιτίες
Η πιο κοινή αιτία της μονοπυρήνωσης είναι ο ιός Epstein-Barr, ωστόσο και άλλοι ιοί μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Ο ιός αυτός εξαπλώνεται μέσω του σάλιου και μπορεί να τον κολλήσετε μέσω του φιλιού ή με το να μοιράζεστε φαγητό ή ποτό με κάποιον που έχει τον ιό.
Αν και τα συμπτώματα της μονοπυρήνωσης είναι δυσάρεστα, η μόλυνση συνήθως υποχωρεί από μόνη της χωρίς μακροχρόνιες επιπτώσεις. Οι περισσότεροι ενήλικες έχουν ήδη εκτεθεί στον ιό Epstein-Barr και έχουν δημιουργήσει αντισώματα. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούν να νοσήσουν από μονοπυρήνωση.
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές της μονοπυρήνωσης μπορεί μερικές φορές να είναι σοβαρές.
Διεύρυνση του σπλήνα
Η μονοπυρήνωση μπορεί να προκαλέσει διόγκωση του σπλήνα.
Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, η σπλήνα σας μπορεί να σπάσει, προκαλώντας αιχμηρό, ξαφνικό πόνο στην αριστερή πλευρά της άνω κοιλίας σας. Εάν εμφανιστεί τέτοιος πόνος, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια, ενώ ενδέχεται να χρειαστείτε ακόμα και χειρουργική επέμβαση.
Παθήσεις στο συκώτι
Ενδέχεται επίσης να προκύψουν προβλήματα με το συκώτι σας, όπως:
Ηπατίτιδα. Μπορεί να εμφανίσετε ήπια φλεγμονή του ήπατος.
Ίκτερος. Περιστασιακά εμφανίζεται κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών σας.
Λιγότερο συχνές επιπλοκές
Η μονοπυρήνωση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε λιγότερο συχνές επιπλοκές, όπως:
Αναιμία, δηλαδή μείωση στα ερυθρά αιμοσφαίρια και στην αιμοσφαιρίνη, μια πλούσια σε σίδηρο πρωτεΐνη των ερυθρών αιμοσφαίριων
Θρομβοπενία, δηλαδή χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων, τα οποία είναι κύτταρα αίματος που βοηθούν στην πήξη
Καρδιακά προβλήματα, όπως φλεγμονή του καρδιακού μυός (μυοκαρδίτιδα)
Επιπλοκές που περιλαμβάνουν το νευρικό σύστημα, όπως μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα και σύνδρομο Guillain-Barre
Διογκωμένες αμυγδαλές, που ενδέχεται να εμποδίσουν την αναπνοή
Τέλος, ο ιός Epstein-Barr μπορεί να προκαλέσει πολύ πιο σοβαρές συνέπειες σε άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με HIV/AIDS ή τα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα για την καταστολή της ανοσίας μετά από μεταμόσχευση οργάνου.
Πρόληψη
Η μονοπυρήνωση εξαπλώνεται μέσω του σάλιου. Εάν έχετε μολυνθεί, μπορείτε να αποφύγετε τη διάδοση του ιού σε άλλους, με το να μην τους φιλάτε και να μη μοιράζεστε φαγητό, πιάτα, ποτήρια και σκεύη για αρκετές ημέρες –ακόμα και μεγάλα χρονικά διαστήματα αν είναι δυνατόν- μετά τη βελτίωση του πυρετού σας . Τέλος, θυμηθείτε να πλένετε τα χέρια σας τακτικά για να αποτρέψετε την εξάπλωση του ιού.
Ο ιός Epstein-Barr μπορεί να παραμείνει στο σάλιο σας για μήνες μετά τη μόλυνση, ενώ δεν υπάρχει εμβόλιο κατά της μονοπυρήνωσης.