Πρόκειται για μια πάθηση που εξελίσσεται χωρίς συμπτώματα, και για αυτό έχει χαρακτηριστεί από τους ειδικούς “σιωπηλή νόσος”. Η νόσος αυτή προσβάλλει τα οστά, μειώνοντας την πυκνότητά τους.
Συμπτώματα – ενδείξεις
Παθαίνετε εύκολα κατάγματα: αυτό είναι ίσως είναι μια ένδειξη οστεοπόρωσης καθώς σημαίνει ότι τα οστά σας είναι αδύναμα.
Πόνος στην πλάτη που δεν υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου, και ειδικά αν παρατηρείτε ότι οι ώμοι σας έχουν ελαφρά κύρτωση, θα πρέπει να το συζητήσετε με το γιατρό σας.
Απότομη απώλεια ύψους: αν χάνετε ύψος αιφνίδια αυτό μπορεί να υποδηλώνει κατάγματα των σπονδύλων που οφείλονται στην οστεοπόρωση. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι για τις ηλικίες από τα 60 μέχρι τα 80 έτη είναι φυσιολογική μια μείωση του ύψους από 2 έως 3 εκατοστά.
Διάγνωση
Οι εξετάσεις για την οστεοπόρωση περιλαμβάνουν μέτρηση της πυκνότητας των οστών και του οστικού μεταβολισμού, δηλαδή του ρυθμού με τον οποίο φθείρεται το οστό. Υπάρχουν εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως η μέτρηση της απορρόφησης ακτινοβολίας διπλής ενέργειας DXA test που μετράει την οστική πυκνότητα σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Μπορεί να γίνει μέτρηση στα ισχία που η οστική απώλεια είναι συνήθως μεγαλύτερη, στους καρπούς ή σε όλο το σώμα. Μια ακόμη χρήσιμη εξέταση είναι η υπερηχογραφία με ήχους υψηλής συχνότητας κατά την οποία μετριέται η οστική πυκνότητα σε διάφορα σημεία όπως στις πτέρνες ή τα οστά της κνήμης. Η συγκεκριμένη εξέταση μπορεί να προβλέψει και τον κίνδυνο καταγμάτων. Ακόμη, για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης χρησιμοποιούνται και διάφοροι βιοχημικοί δείκτες που προσδιορίζουν το ρυθμό μεταβολισμού και ανασύστασης των οστών.
Η θεραπεία και η αντιμετώπιση
Η κλασική προληπτική αγωγή περιλαμβάνει βιταμίνη D και ασβέστιο, ενώ η πιο ολοκληρωμένη θεραπεία περιλαμβάνει και πιο εξειδικευμένη φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που δίνονται για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης περιορίζουν την οστική απώλεια και επιταχύνουν το ρυθμό με τον οποίο σχηματίζονται τα οστά. Είναι αρκετά αποτελεσματικά καθώς μετά από μερικά χρόνια λήψης τους βελτιώνουν την οστική πυκνότητα.
Παράγοντες κινδύνου
Κληρονομικότητα: αυξάνει σε μεγάλο ποσοστό το ενδεχόμενο εκδήλωσης της νόσου. Αν, δηλαδή, στην οικογένειά σας έχουν και άλλα μέλη οστεοπόρωση, τότε ενισχύονται ουσιαστικά οι πιθανότητες να εκδηλώσετε και εσείς κάποια στιγμή στη ζωή σας.
Διαταραχές στην έμμηνο ρύση: Η πρόωρη εμμηνόπαυση αυξάνει τις πιθανότητες να εκδηλώσετε οστεοπόρωση και γι? αυτό στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητες οι εξετάσεις οστικής μάζας και οστικού μεταβολισμού.
Ορισμένα φάρμακα: όπως τα αντιπηκτικά, τα αντιεπιληπτικά, τα φάρμακα για το θυρεοειδή και η κορτιζόνη μπορεί αυξήσουν τις πιθανότητες εκδήλωσης της νόσου. Αν λαμβάνετε για μεγάλο διάστημα μια τέτοια αγωγή ανήκετε στην ομάδα των ανθρώπων που κινδυνεύουν πιο πολύ από οστεοπόρωση, οπότε συμβουλευτείτε ειδικό μήπως χρειάζεται να κάνετε μέτρηση οστικής μάζας.
Προβλήματα υγείας: Ορισμένες παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και παθήσεις του ήπατος ή των νεφρών, που επηρεάσουν το μεταβολισμό της βιταμίνης D, το σύνδρομο εντερικής δυσαπορρόφησης ή η χρόνια διάρροια αυξάνουν το ενδεχόμενο εκδήλωσης της νόσου. Και ο υπερθυρεοειδισμός είναι μία ακόμη πάθηση που επηρεάζει την οστική πυκνότητα. Αν, λοιπόν, έχετε κάποια πάθηση, όπως οι παραπάνω συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Τέλος, από οστεοπόρωση κινδυνεύουν περισσότερο οι ψηλοί και αδύνατοι άνθρωποι, ενώ σύμφωνα με στατιστικές μελέτες έχει βρεθεί ότι η οστεοπόρωση προτιμά τα ανοιχτόχρωμα και ξανθά άτομα, τις γυναίκες πάνω από 40 (μειώνονται τα οιστρογόνα, που αποτελούν την προστατευτική ασπίδα των οστών) και εκείνες που δεν έχουν τεκνοποιήσει, αφού σύμφωνα με τους ειδικούς, κατά την εγκυμοσύνη ενεργοποιείται ο ορμονικός μηχανισμός προστασίας των οστών.
Πρόληψη
Εντάξτε στο καθημερινό σας πρόγραμμα μια μορφή άσκησης με την οποία ενισχύονται τα οστά. Φιλικές μορφές άσκησης για τα οστά είναι το περπάτημα, το τρέξιμο και το κολύμπι και αποτελούν αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης της οστεοπόρωσης. Περπατάτε τουλάχιστον μια ώρα την ημέρα για την προστασία των οστών σας. Ανακαλύψτε, λοιπόν, την μορφή άσκηση; που σας ταιριάζει και σε συνεργασία με το γιατρό σας σχεδιάστε ένα πρόγραμμα γυμναστικής προσαρμοσμένο στα μέτρα σας.
Διακόψτε το κάπνισμα γιατί η συγκεκριμένη συνήθεια περιορίζει την ικανότητα του οργανισμού να απορροφά το ασβέστιο. Μάλιστα σύμφωνα με έρευνες όσοι καπνίζουν διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για οστεοπόρωση. Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ καθώς αποδυναμώνει το ήπαρ που μεταβολίζει τη βιταμίνη D. Μην υπερβάλλετε με την καφεΐνη καθώς και αυτή εμποδίζει την απορρόφηση της συγκεκριμένης βιταμίνης που είναι πολύτιμη για τα οστά.
Από την άλλη θα πρέπει να στραφείτε στην κατανάλωση γαλακτοκομικών και να περιορίσετε το κρέας. Το γάλα περιέχει ασβέστιο, που είναι χρήσιμο για την προστασία των οστών. Ένα ποτήρι γάλα ή ένα μπολ γιαούρτι σας προσφέρει γύρω στα 300 mg ασβέστιο. Οι άνδρες και οι γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση πρέπει να λαμβάνουν 1.000 mg ασβέστιο την ημέρα. Μετά την εμμηνόπαυση πρέπει να λαμβάνουν 1.500 mg. Αν δεν έχετε ισορροπημένη διατροφή μπορείτε να πάρετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.