Το άγχος της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τον τοκετό μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την μικροχλωρίδα του εντέρου τόσο της μητέρας όσο και του βρέφους αποκαλύπτει μια νέα έρευνα.
Η μητρική μικροχλωρίδα παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της υγείας και της ανάπτυξης του βρέφους. Ο άξονας μητρικού εντέρου-μικροβίωσης εγκεφάλου μπορεί να διευκολύνει τον αποικισμό ανώμαλων μικροοργανισμών στο μικροβίωμα του κόλπου, του εντέρου και του μητρικού γάλακτος της μητέρας, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να μεταφερθεί στα βρέφη και να τα προδιαθέσει σε πιο φλεγμονώδη μικροχλωρίδα που σχετίζεται με μεταβολικές διεργασίες και δυσμενείς μεταβολές στην υγεία.
Η εγκυμοσύνη και η περίοδος μετά τον τοκετό θεωρούνται μια φάση σημαντικής φυσιολογικής και ψυχολογικής μετάβασης στη ζωή των γυναικών. Η σημασία της μητρικής υγείας είναι πολύπλευρη καθώς επηρεάζει όχι μόνο την άμεση υγεία της μητέρας αλλά και την υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών. Η εγκυμοσύνη και η περίοδος μετά τον τοκετό θεωρούνται ως μια περίοδος μετάβασης και προσαρμογής στην οποία οι γυναίκες συχνά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στις επιπτώσεις του ψυχοκοινωνικού στρες.
Συχνές αιτίες αυτής της μορφής άγχους θεωρούνται οι εργασιακές και οικογενειακές ευθύνες,η απουσία κοινωνικής υποστήριξης της μητέρας και οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά τον τοκετό. Ο παγκόσμιος επιπολασμός του περιγεννητικού μητρικού στρες εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 5% έως 93%, με ορισμένες μελέτες να υποδεικνύουν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των ποσοστών λόγω της πανδημίας του COVID-19, αν και τα διαθέσιμα στοιχεία παραμένουν ασαφή.
Πώς επηρεάζει το στρες της μητέρας την υγεία του βρεφικού εντέρου
Η έκθεση του βρέφους σε δυσμενή περιβάλλοντα όπως το περιγεννητικό στρες έχει αποδειχθεί από προηγούμενες έρευνες ότι αυξάνει τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο για μεταβολικές, ανοσολογικές και νευροσυμπεριφορικές διαταραχές. Την τελευταία δεκαετία, έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο πώς οι διαταραχές της περιγεννητικήςδιάθεσης της μητέρας, συμπεριλαμβανομένου του μητρικού στρες, μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εντέρου του βρέφους.
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Κορκ, στην Ιρλανδία, θέλησε να διερευνήσει τις συσχετίσεις μεταξύ του προγεννητικού και μεταγεννητικού μητρικού στρες και των χαρακτηριστικών της μητρικής και βρεφικής μικροχλωρίδας του εντέρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τον τοκετό.
Το μικροβίωμα του εντέρου αποτελείται από τρισεκατομμύρια βακτήρια, μύκητες και άλλα μικρόβια και παίζει ουσιαστικό ρόλο στην προετοιμασία και τη διατήρηση της υγείας του ανοσοποιητικού και του μεταβολισμού. Το ψυχολογικό στρες μπορεί να επηρεάσει τη δομή μικροβιώματος του εντέρου της μητέρας και του ανθρώπινου γάλακτος μέσω του άξονα μικροβίωμα-εγκεφάλου-έντερου, μιας οδού επικοινωνίας που επιτρέπει στα μικρόβια και τα προϊόντα τους να επηρεάσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και αντίστροφα.
Μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι η μικροχλωρίδα του εντέρου μπορεί να είναι ένας πιθανός μεσολαβητής και μεσολαβητής για τις επιδράσεις του στρες μέσω διαφόρων οδών. Ωστόσο, οιανθρώπινες μελέτες που διερευνούν αυτές τις συσχετίσεις παραμένουν σπάνιες και περιορισμένες.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια επισκόπηση προηγούμενων μελετών που περιγράφουν την επίδραση του περιγεννητικού στρες της μητέρας στη μικροχλωρίδα του εντέρου της μητέρας και του βρέφους και στη μικροχλωρίδα του μητρικού γάλακτος.
Πέντε από τις επτά μελέτες που αναλύθηκαν από τους ερευνητές έδειξαν ότι το περιγεννητικό μητρικό στρες επηρεάζει σημαντικά τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου σε μητέρες και βρέφη. Σύμφωνα με τα ευρήματα, το υψηλότερο στρες της μητέρας αυξάνει την αφθονία δυνητικά παθογόνων βακτηρίων όπως τα Erwinia, Serratia, Terrisporobactermayombei (T. mayombie) και Bacteroides . Από την άλλη πλευρά, το χαμηλότερο στρες της μητέρας βρέθηκε να αυξάνει την αφθονία των ευεργετικών βακτηρίων όπως ο Lactococcus, ο Lactobacillus και το Akkermansia .
Μόνο μια μελέτη πρότεινε ότι το υψηλότερο άγχος της μητέρας μπορεί να αυξήσει τα ωφέλιμα βακτήρια, σε αντίθεση με τα περισσότερα ευρήματα που συνέδεσαν το άγχος με την αύξηση των δυνητικά επιβλαβών μικροβίων.
Υπάρχουν πολλοί πιθανοί μηχανισμοί μέσω των οποίων το άγχος της μητέρας θα μπορούσε να προκαλέσει αστάθεια στη μικροχλωρίδα του εντέρου του βρέφους. Για παράδειγμα, το μητρικό στρες μπορεί να προκαλέσει φυσιολογικές αλλαγές στη μητέρα που τελικά οδηγούν σε διαφορετική σύνθεση και ποιότητα του μητρικού γάλακτος ή αλλαγές στη συχνότητα θηλασμού και τη συνολική διάρκεια.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το περιγεννητικό στρες της μητέρας αντιπροσωπεύει έναν διαδεδομένο και τροποποιήσιμο παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία της μητέρας, καθώς και την ανάπτυξη του εμβρύου και του παιδιού. Ως εκ τούτου, απαιτεί εστιασμένη προσοχή τόσο στις προσπάθειες έρευνας όσο και στην προληπτική υγειονομική περίθαλψη.
Πηγή: PLOS ONE