Η Αιματολογική-Ογκολογική Μονάδα της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, με διευθυντή τον καθηγητή και τ. πρύτανη του ΕΚΠΑ Θάνο Δημόπουλο, είναι εγκατεστημένη στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» και λειτουργεί από το 1994 με στόχο την βέλτιστη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών που πάσχουν από αιματολογικές παθήσεις και νεοπλασίες από συμπαγή όργανα, την ανάπτυξη της κλινικής, μεταφραστικής και βασικής έρευνας σε αυτούς τους τομείς. Στο πλαίσιο της Αιματολογικής Μονάδας είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένη η Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυυσκρασιών, όπου αξιολογούνται και αντιμετωπίζονται ασθενείς με μονοκλωνικές γαμμαπάθειες, πολλαπλούν μυέλωμα, αμυλοείδωση, μακροσφαιριναιμία Waldenström, κλπ.
Κατά το έτος 2024, 2.100 νέοι ασθενείς προσήλθαν στην Αιματολογική-Ογκολογική Μονάδα και Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών για διαγνωστικούς και θεραπευτικούς σκοπούς. Μεταξύ αυτών, 350 ήταν ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα (165 με νέα διάγνωση), 185 με μονοκλωνική γαμμαπάθεια αδιευκρίνιστης σημασίας (MGUS), 120 με αμυλοείδωση, 235 με ασυμπτωματικό πολλαπλούν μυέλωμα και μονοκλωνική γαμμαπάθεια αδιευκρίνιστης σημασίας, 100 με λεμφώματα και λευχαιμίες, 200 με καρκίνο μαστού, 100 με καρκίνο προστάτη, 80 με καρκίνο παχέος εντέρου, 180 με γυναικολογικές κακοήθειες, καθώς και με άλλα λιγότερο συχνά νεοπλάσματα.
Συνολικά διενεργήθησαν 23.500 θεραπείες ασθενών εκτός αυτών που έλαβαν αγωγή εντός κλινικής μελέτης. Στη Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών 700 ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα, μακροσφαιριναιμία Waldenström και AL αμυλοείδωση έλαβαν αγωγή στο πλαίσιο προοπτικών κλινικών μελετών που περιλαμβάνουν καινοτόμα φάρμακα. Τον Ιούνιο 2024 η Μονάδα επιθεωρήθηκε επιτυχώς από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) για 2 κλινικές δοκιμές που αφορούν στο πολλαπλούν μυέλωμα και στην αμυλοείδωση.
Σε ερευνητικό επιστημονικό επίπεδο, τα στελέχη της Μονάδας Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών είχαν περισσότερες από 80 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλού κύρους, αρκετά εκ των οποίων με συντελεστή απήχησης πάνω από 10. Στα μεγάλα διεθνή συνέδρια υπήρξαν περισσότερες από 15 προφορικές ανακοινώσεις και 46 ανηρτημένες ανακοινώσεις. Στον τομέα των συμπαγών όγκων δημοσιεύτηκαν 23 εργασίες το 2024, εκ των οποίων οι 5 σε πολύ υψηλού κύρους περιοδικά και 16 ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια.
Διοργανώθηκε το ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο Σπανίων Αιματολογικών Παθήσεων και Αμυλοείδωσης, Διεθνές Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για τον Γυναικολογικό Καρκίνο και το ετήσιο Συνέδριο για την Κακοήθεια σε Νεαρή Ηλικία.
Στη Μονάδα διεξάγονται πάνω από 60 κλινικές δοκιμές στον τομέα των πλασματοκυτταρικών δυσκρασιών (πολλαπλούν μυέλωμα νεοδιαγνωσθέν και υποτροπιάζον σε διάφορες φάσης της υποτροπής, μακροσφαιριναιμία Waldenström, AL αμυλοείδωση, αμυλοείδωση από τρανσθυρετίνη, λεμφώματα). Σημαντικές κλινικές μελέτες (φάσης I, II, III, IV) είναι σε εξέλιξη και αφορούν στον καρκίνο μαστού, πνευμόνων, γαστρεντερικού, γυναικολογικών νεοπλασιών, προστάτη, νεφρών υπό την επίβλεψη του διευθυντή καθηγητή Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας Μελέτιου Αθανάσιου (Θάνου) Δημόπουλου, του καθηγητή Αιματολογίας Ευάγγελου Τέρπου, του καθηγητή Θεραπευτικής-Ογκολογίας Ευστάθιου Καστρίτη, της καθηγήτριας Θεραπευτικής-Ογκολογίας Φλώρας Ζαγουρή, της αναπληρώτριας καθηγήτριας Μαρίας Γαβριατοπούλου, του επίκουρου καθηγητή Θεραπευτικής-Ογκολογίας Μιχάλη Λιόντου και της επιμελήτριας ΕΣΥ Μαγδαληνής Μήγκου, του επιμελητή ΕΣΥ Ευάγγελου Ελευθεράκη-Παπαϊακώβου, της επιστημονικής συνεργάτιδος Δρ. Μαρίας Καπαρέλου, του επιστημονικού συνεργάτη Δρ. Νικόλαου Κανέλλια, του επιστημονικού συνεργάτη Δρ. Κωνσταντίνου Γιάννακα και της επιστημονικής συνεργάτιδος Ερασμίας Μπουτάκογλου.
Στην Μονάδα εκπαιδεύονται 6 ειδικευόμενοι Παθολογικής Ογκολογίας, 1 ειδικευόμενος Αιματολογίας και 2 ειδικευόμενοι Εσωτερικής Παθολογίας και φοιτητές του 8ου έως 12ου 6μήνου της Ιατρικής Σχολής. Στην Αιματολογική-Ογκολογική Μονάδα εργάζονται περισσότεροι από 25 διαχειριστές και διαχειρίστριες δεδομένων (study coordinators) στον τομέα των κλινικών δοκιμών, 4 νοσηλευτές και νοσηλεύτριες με εξειδίκευση σε κλινικές μελέτες (study nurses), 2 άτομα υπεύθυνα για την ποιότητα (Quality-Auditing), 5 άτομα υπεύθυνα για οικονομικά ζητήματα και 5 άτομα διοικητικό προσωπικό. Το κλινικό έργο της Μονάδας υποστηρίζεται από έμπειρο νοσηλευτικό προσωπικό.
Στο Εργαστήριο της Αιματολογικής-Ογκολογικής Μονάδας πραγματοποιούνται σύγχρονες τεχνικές που αφορούν σε βασική και μεταφραστική έρευνα. Το προσωπικό του εργαστηρίου απαρτίζουν οι Τίνα Μπαγκρατούνι (βιολόγος, PhD), Χριστίνα Ήβη-Λιάκου (Βιοχημικός, MSc), Νεφέλη Μαυριανού-Κουτσούκου (βιολόγος, MSc), Ιωάννης Κόλλιας (χημικός), Αλεξάνδρα Παπαδήμου (βιολόγος), Κωνσταντίνα Ταουξή (βιολόγος), Ουρανία Θεολογή (Βιοπληροφορικός), Αικατερίνη Χρυσοστομίδου (Βιολόγος), Αγησίλαος Παπαδόπουλος (βιολόγος) και Ελένη Καλαφάτη (βιολόγος).
Το Εργαστήριο συμμετέχει σε συνεργατικά εθνικά και διεθνή ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα (TRANSCAN-2, Ερευνώ-Καινοτομώ). Κύρια ερευνητική δραστηριότητα και συμμετοχή στα προγράμματα HORIZON ELMUMY και SANGUINE.
‘Αλλες σημαντικές χρηματοδοτήσεις της Μονάδας από ανταγωνιστικά διεθνή προγράμματα είναι οι ακόλουθες:
• Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα DISARM που χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο της προκήρυξης HORIZON-MISS-2024-CANCER-01-03 με κύριο ερευνητή τον επίκουρο καθηγητή Μιχάλη Λιόντο.
• Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα EUnetCCC JA με αριθμό προγράμματος 101183407 που χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο της προκήρυξης EU4Health Programme (EU4H) (EU4H-2023-JA-3-IBA-07) με κύριο ερευνητή τον καθηγητή Θάνο Δημόπουλο.
• Ευρωπαϊκό πρόγραμμα GenoMed4All, μέρος του προγράμματος HORIZON 2020 με κύριο ερευνητή τον καθηγητή Ευάγγελο Τέρπο.
• Η Δρ. Τίνα Μπαγκρατούνι και ο καθηγητής Θάνος Δημόπουλος, επιλέχθηκαν επίσης για χρηματοδότηση από το International Waldenström’s Macroglobulinemia Foundation (IWMF), το IWMF-LLS Strategic Research Roadmap Initiative για την επιστημονική έρευνα με τίτλο «Γενωμικός χαρακτηρισμός ασθενών με μακροσφαιριναιμία Waldenström ανθεκτικών στην θεραπεία με ιβρουτινίμπη».
• Ο καθηγητής Ευάγγελος Τέρπος έλαβε το International Myeloma Society – Paula and Rodger Riney Foundation Translational Research Award για το πρόγραμμα με τίτλο «Comprehensive Exploration of Molecular Pathways and Biomarkers in Myeloma-Induced Bone Disease: A Multi-Omics Approach for Personalized Therapeutic Management».
Tιμητικές διακρίσεις
• Ο καθηγητής Θάνος Δημόπουλος επανεξελέγη στο Διοικητικό Συμβούλιο του European Myeloma Network
• Η Δρ. Τίνα Μπαγκρατούνι τιμήθηκε με το επιστημονικό βραβείο Robert A. Kyle Career Development Award του International Waldenstrom’s Macroglobulinemia Foundation (IWMF) για την επιστημονική έρευνα με τίτλο «Tracking the Evolution of Ibrutinib Resistant Proteome in WM».
• Ο καθηγητής Ευστάθιος Καστρίτης τιμήθηκε με το βραβείο Robert Kyle για τη συνολική συνεισφορά του στη μελέτη της Μακροσφαιριναιμίας Waldenström από το International Waldenström’s Macroglobulinemia Foundation.
• Ο καθηγητής Ευάγγελος Τέρπος εκλέχθηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Αιματολογικής Εταιρείας για τα έτη 2024-2028.
Η Θεραπευτική Κλινική, που πρωτοστατεί στην αντιμετώπιση ογκολογικών ασθενειών στην Ελλάδα, συμμετέχει επίσης στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα EUnetCCC που αποτελεί μέρος της κοινής δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εξασφάλιση των υψηλότερων ποιοτικών προτύπων στην παροχή ιατρικής περίθαλψης σε ασθενείς με νεοπλασίες. Συντονιστές είναι ο καθηγητής Θάνος Δημόπουλος και ο επίκουρος καθηγητής Μιχάλης Λιόντος. Στο πλαίσιο του προγράμματος, η Θεραπευτική Κλινική θα συντονίσει τόσο τη διαδικασία πιστοποίησης του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα ως Κέντρου Ολοκληρωμένης Αντιμετώπισης του Καρκίνου (Comprehensive Cancer Center) όσο και την ένταξή του στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο αντίστοιχων Ογκολογικών Κέντρων. Το πρόγραμμα EUnetCCC στοχεύει να αποτελέσει την πλατφόρμα διασύνδεσης μεταξύ των πιστοποιημένων κέντρων που θα διευκολύνει την συνεργασία και την ανταλλαγή βέλτιστων θεραπευτικών πρακτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παράλληλα, η Θεραπευτική Κλινική θα αποτελέσει μια από τις δύο κλινικές στην Ευρώπη που θα πιστοποιηθεί και ως Δίκτυο Ολοκληρωμένης Ιατρικής Φροντίδας (Comprehensive Cancer Care Network). Η Θεραπευτική Κλινική θα θέσει τα πρότυπα και τους ποιοτικούς δείκτες για τη δημιουργία Δικτύου Ολοκληρωμένης Φροντίδας με την προοπτική τα δίκτυα αυτά να βρουν εφαρμογή στα συστήματα υγείας και των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ