Οι τραυματισμοί στο κεφάλι σε νεαρή ηλικία, καθώς και οι διασείσεις, μπορεί να επιφέρουν πολλά χρόνια αργότερα νοητική έκπτωση και άνοια.
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Οι κρανιοεγκεφαλικοί τραυματισμοί που συμβαίνουν σε νεαρή ηλικία αλλά και οι διασείσεις μπορεί να επηρεάσουν τη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου πολλά χρόνια αργότερα και να αυξήσουν τον κίνδυνο για άνοια, αποκαλύπτει νέα μελέτη.
Η άνοια επηρεάζει περισσότερους από 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί δραματικά τις επόμενες δύο δεκαετίες κυρίως λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης.
Την ίδια στιγμή, κάθε χρόνο, περισσότεροι από 50 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βιώνουν μια κρανιοεγκεφαλική κάκωση, η οποία συμβαίνει όταν μια εξωτερική δύναμη διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου. Οι βασικές αιτίες των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων είναι οι πτώσεις και τα τροχαία ατυχήματα.
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στο Ηνωμένο Βασίλειο θέλησε να διερευνήσει τον αντίκτυπο που θα μπορούσαν να έχουν οι κρανιοεγκεφαλικοί τραυματισμοί – αλλά και οι διασείσεις που συχνά επακολουθούν -στη λειτουργία του εγκεφάλου, ιδιαίτερα όταν αυτές έχουν συμβεί σε νεαρή ηλικία.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης 617 εθελοντές ηλικίας 40 έως 59 ετών υποβλήθηκαν σε τουλάχιστον τρεις μαγνητικές τομογραφίες και έδωσαν αναλυτικό ιατρικό ιστορικό, εστιάζοντας κατά κύριο λόγο στο αν είχαν υποστεί κάποιον κρανιοεγκεφαλικό τραυματισμό σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή της ζωής τους.
Τα ευρήματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι, οι κρανιοεγκεφαλικοί τραυματισμοί σε νεαρή ηλικία, συνοδευόμενοι από διάσειση, μπορούν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο πολλά χρόνια αργότερα και να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας.
Συγκεκριμένα, αναλύοντας τα δεδομένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, το 36,1% των εθελοντών ανέφερε ότι είχε υποστεί τουλάχιστον μια σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση, συνοδευόμενη από διάσειση και προσωρινή απώλεια των αισθήσεων. Τέτοιου είδους τραυματισμοί ταξινομούνται από τους ειδικούς ως τραυματικές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις (TBIs).
Επιπλέον, οι μαγνητικές τομογραφίες έδειξαν ότι 1 στους 6 συμμετέχοντες εμφάνιζε περιπτώσεις εγκεφαλικών μικροαιμορραγιών υψηλότερες από τις κανονικές καθώς και ενδείξεις εγκεφαλικής νόσου των μικρών αγγείων, ευρήματα που συνδέονται με τον κίνδυνο εκδήλωσης αγγειοεγκεφαλικής νόσου και νοητικής έκπτωσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι, τα άτομα που είχαν βιώσει τουλάχιστον έναν κρανιοεγκεφαλικό τραυματισμό κατά τη διάρκεια της ζωής τους, ήταν πιο πιθανό να καπνίζουν, να έχουν προβλήματα ύπνου και προβλήματα βάδισης και να υποφέρουν συχνότερα από κατάθλιψη. Όπως προέκυψε από την μελέτη, όσους περισσότερους κρανιοεγκεφαλικούς τραυματισμούς είχε υποστεί ένα άτομο στην ζωή του, τόσο περισσότερα από τα παραπάνω προβλήματα αντιμετώπιζε.
Ένα άλλο σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν ότι, τα άτομα που είχαν υποστεί κρανιοεγκεφαλική κάκωση σε μικρότερη ηλικία αντιμετώπιζαν υψηλότερο κίνδυνο για άνοια, συγκριτικά με τα άτομα με καρδιαγγειακή νόσο, υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη, γνωστοί επιβαρυντικοί παράγοντες για εκδήλωση άνοιας.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, επιβάλλεται περαιτέρω έρευνα στο μέλλον για να γίνουν περισσότερο γνωστές οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των κρανιοεγκεφαλικών τραυματισμών, ιδιαίτερα όσον αφορά τα προβλήματα διατήρησης της μνήμης και τις πιθανές συσχετίσεις με την ανάπτυξη της άνοιας.
Πηγή: JAMA Network Open