Με τις εκλογές για την ανάδειξη νέων οργάνων διοίκησης σε όλους τους Φαρμακευτικούς Συλλόγους της χώρας να πλησιάζουν κάθε παρέμβαση που αποσκοπεί στο να αναδείξει τα όποια προβλήματα υπάρχουν στην όσο το δυνατό μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη συμμετοχική διαδικασία στα όργανα εκπροσώπησης των φαρμακοποιών, όταν μάλιστα αυτή συνοδεύεται από σκέψεις και προτάσεις, είναι απολύτως χρήσιμη γιατί συμβάλλει στο διάλογο για την ενίσχυση της συμμετοχής που αποτελεί το κεντρικό ζητούμενο.
Ο κ. Θάνος Κουτσούκης Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λάρισας και αναπληρωτής Γραμματέας στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο με αφορμή την τελευταία Γενική Συνέλευση στο Σύλλογο του αναρωτιέται: «Ο σεβασμός στις δημοκρατικές διαδικασίες είναι αυτονόητος στη σημερινή εποχή ή τα θεσμικά όργανα λειτουργούν με κατ’ επίφαση δημοκρατικές διαδικασίες; Τι μπορούμε να κάνουμε στην πράξη και τι να απαιτήσουμε για το μέλλον…»
Ακολουθεί το κείμενο του πολύ ενδιαφέροντος και επίκαιρου άρθρου του:
Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Ο σεβασμός στις δημοκρατικές διαδικασίες είναι αυτονόητος στη σημερινή εποχή ή τα θεσμικά όργανα λειτουργούν με κατ’ επίφαση δημοκρατικές διαδικασίες; Τι μπορούμε να κάνουμε στην πράξη και τι να απαιτήσουμε για το μέλλον….
Οι δημοκρατικές διαδικασίες εντός των συλλογικών οργάνων αποτελούν αγαπημένο αντικείμενο συζήτησης σε κάθε εποχή και σε κάθε περίπτωση.
Οι απόψεις που εκφράζονται παρουσιάζουν πάντα ενδιαφέρον, αν και πολλές φορές, τις εκφέρουν άνθρωποι που καμία σχέση δεν έχουν, σε τελική ανάλυση, με το σεβασμό στα δημοκρατικά ιδεώδη στην πράξη. Το δύσκολο και το σπουδαίο είναι ακριβώς αυτό, να καταφέρει στην πράξη, αυτός που κατέχει μια οποιαδήποτε θέση εξουσίας, τη βελτίωση των θεσμικών διεργασιών και την ανάδειξη της πλειοψηφούσας άποψης μέσα από ανοιχτές διαδικασίες.
Ακόμη, όμως, κι αν εφαρμόζονται κατά γράμμα οι προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες, δεν σημαίνει αυτό, ότι οι πολλοί καταφέρνουν τελικά να εκφραστούν ή ακόμη και όσοι μειοψηφούν να ακουστούν με σεβασμό από τους υπολοίπους. Οι εκλογές δίνουν τη δύναμη στον κόσμο να επιλέξει, αλλά πολλές φορές πραγματοποιούνται υπό καθεστώς πίεσης και εκβιαστικών διλημμάτων ή ακόμη, λόγω των ιδιαίτερων κανονισμών στη διαδικασία, δεν εκφράζουν τη λαϊκή βούληση, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με οποιοδήποτε εκλογικό σύστημα πλην της απλής αναλογικής. Οι συνεδριάσεις των εκλεγμένων σωμάτων, αντίστοιχα, πραγματοποιούνται, πολλές φορές, υπό αντίστοιχο καθεστώς πίεσης, που δεν αξίζει να αναλυθεί περαιτέρω, διότι αποτελεί κοινό “μυστικό”. Λαμβάνονται, έτσι, αποφάσεις που δεν εκφράζουν ούτε τους ίδιους αυτούς που τις επέλεξαν. Στα συνδικαλιστικά όργανα, αντίστοιχα, οι Γενικές Συνελεύσεις έχουν αποκτήσει κατά κύριο λόγο διαδικαστικό χαρακτήρα και έχει δημιουργηθεί πλέον η πεποίθηση στα μέλη, ότι είναι μάταιος κόπος να συμμετέχουν και μάλιστα να συμμετέχουν ενεργά εκφράζοντας άποψη. Πρόκειται για έναν εκφυλισμό της ανώτατης αυτής θεσμικής διεργασίας που έχει “επιτευχθεί” σε βάθος χρόνου και μετά από συνεχείς απογοητεύσεις της βάσης. Φυσικά, αυτό συμβαίνει, όχι πάντα και μόνο με ευθύνη αυτών που κατέχουν τις θέσεις διοίκησης, αλλά και διότι οι άνθρωποι σήμερα έχουν αποφασίσει να κλειστούν στο “καβούκι” τους πολύ περισσότερο, ίσως, από κάθε άλλη στιγμή στην ιστορία. Κι ας φαίνεται με μια πρόχειρη ματιά, ότι στις μέρες μας υπάρχουν πολύ μεγαλύτερες ευκαιρίες για έκφραση. Συνήθως, η έκφραση αυτή σταματάει πίσω από τις λίγες γραμμές ενός σχολίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πολύ πιο εύκολα, μάλιστα, όταν το σχόλιο καλύπτεται από την ασφάλεια της ανωνυμίας.
Στην πράξη τώρα και στα δικά μας. Τα τελευταία 3 χρόνια ασκήσαμε διοίκηση, μαζί με μια αξιόλογη ομάδα συναδέλφων που εξελέγησαν, στο κλαδικό, συνδικαλιστικό όργανο που λέγεται Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας. Σκεφτήκαμε από την πρώτη στιγμή ότι θα πρέπει στον τομέα αυτό, της διεύρυνσης των διαδικασιών, της ανάδειξης της άποψης κάθε μέλους, της θεμελίωσης αρχών και κανόνων σεβασμού, ακόμη και προς την αντίθετη άποψη, να ενεργήσουμε δημιουργώντας τομές. Έχουμε φτάσει στα μισά του δρόμου και συνεχίζουμε.
Αρχικά, με κάθε ευκαιρία στο δευτεροβάθμιο όργανο του κλάδου μας, θεσμικά και χωρίς κανέναν ενδοιασμό, αλλά και σε κάθε δημόσια τοποθέτηση, εκφράσαμε και εκφράζουμε την άποψη που δημοκρατικά μας έχει επιβάλλει η βάση του κλάδου μας να εκφράζουμε, ακόμη και όταν η άποψη αυτή δεν έχει τύχει εκτίμησης από όργανα και κέντρα κάθε μορφής, που επηρεάζουν τη λειτουργία των φαρμακείων μας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η ξεκάθαρη σύνδεση των ελλείψεων στα φάρμακα με τις παράλληλες εξαγωγές που ελάχιστοι το αγγίζανε ως θέμα μέχρι τότε και μάλιστα όταν κάποιοι άλλοι, μας θεωρούσαν στην αρχή γραφικούς που τολμάμε να ασκούμε κριτική σε ένα παγιωμένο και καλά στημένο καθεστώς. Ακόμη, αξίζει να αναφερθεί η εναντίωσή μας στη Γενική Συνέλευση του ΠΦΣ με το γραφειοκρατικό σύστημα εκτέλεσης και κατάθεσης των συνταγών μας, που συντηρεί, όμως, τους Διανεμητικούς Λογαριασμούς των Συλλόγων, στα πλαίσια της εξέλιξης που οφείλουμε να διεκδικήσουμε ως κλάδος για το επάγγελμά μας. Ταχθήκαμε υπέρ της απλοποίησης των διαδικασιών στην έκδοση και την εκτέλεση μιας συνταγής και κατά συνέπεια στην κατάθεση των σχετικών δικαιολογητικών στο ασφαλιστικό ταμείο για να πληρωθούμε. Τονίσαμε την σπουδαιότητα όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα να αποτελούν σύντομα παρελθόν, ούτως ώστε να περάσουμε σε μια αυτοματοποίηση που δεν θα έχει ανάγκη κανέναν διανεμητικό και όπου οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι θα λειτουργούν με νέο νομικό πλαίσιο με σκοπό την ενδυνάμωσή τους, ανεξάρτητα της ύπαρξης διανεμητικών λογαριασμών. Η άποψη αυτή λοιδορήθηκε από όσους κοντόφθαλμα βλέπουν μόνο το κέρδος που αφήνουν οι διανεμητικοί στους Συλλόγους και απ’ αυτούς που στηρίζονται στην πρόσκαιρη εξουσία που παρέχεται στους διαχειριστές, χωρίς να μπορούν να φανταστούν ένα διαφορετικό μέλλον. Διεκδικήσαμε την απαγόρευση διακίνησης των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ από ηλεκτρονικά φαρμακεία με κάθε τρόπο και χωρίς να υπολογίζουμε τις αντιδράσεις όσων πιστά υπακούν στο σύστημα της αγοράς που καθορίζεται από κανόνες μιας γενικότερης ευρωπαϊκής πολιτικής, η οποία ακολουθείται στη χώρα μας. Είμαστε περήφανοι που στη μεγαλύτερη νίκη του κλάδου μας των τελευταίων ετών παίξαμε σημαντικό ρόλο. Ταχθήκαμε υπέρ της απόλυτης εφαρμογής του νόμου περί διακίνησης όλων των φαρμακευτικών σκευασμάτων μόνο με ιατρική συνταγή, κάτι που αρχικά φαίνεται να μην βολεύει ορισμένους, αλλά που η βάση του κλάδου γνωρίζουμε ότι επιθυμεί για να ξεμπλέξει από άσκοπες ευθύνες, δανεικά φάρμακα και την γενικότερη αταξία που επικρατεί στα φαρμακεία μας. Γιατί ζητήσαμε από τους συναδέλφους να μας εκφράσουν το όραμά τους και έτσι κινηθήκαμε. Δεν ξεχάσαμε ποτέ το ωράριο, τον εξευτελισμό του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των φαρμακείων και άλλα βασικά κλαδικά θέματα και υποσχεθήκαμε να μην απεμπολήσουμε ποτέ τις διεκδικήσεις αυτές, τις οποίες σε κάθε ευκαιρία φέρνουμε στο προσκήνιο, όπως, μόλις προχθές κάναμε σε συνάντηση με τοπική Βουλευτή, που εντυπωσιάστηκε από την ενημέρωση, έδειξε ενδιαφέρον και υποσχέθηκε ότι θα ανακινήσει σημαντικά κλαδικά μας αιτήματα.
Τα παραπάνω είναι γνωστά και καταγράφονται συνεχώς. Περνώντας, αντίστοιχα, σε θέματα λειτουργίας του δικού μας Συλλόγου, θα πρέπει να θυμηθούμε ορισμένα πράγματα που πολλοί μπορεί να ξεχνούν ή σκοπίμως να αποκρύπτουν.
Από το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίσαμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε όποιο μέλος επιθυμεί να παρευρίσκεται στη διαδικασία με δικαίωμα να εκφραστεί, χωρίς, φυσικά, δικαίωμα ψήφου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Συλλόγου μας πραγματοποιήθηκαν ανοιχτά Διοικητικά Συμβούλια, γεγονός το οποίο, δεν πρέπει να παραβλεφθεί και φυσικά δεν πρέπει να ξεχαστεί για το μέλλον, παρά το ότι πολύ σύντομα μας το χάλασε η πανδημία του Covid. Ωστόσο, θα είμαστε εδώ για να το ξανακάνουμε πράξη, έστω και διαδικτυακά, αν δεν το επιτρέπουν οι συνθήκες.
Ακόμη, με αφορμή την διοργάνωση του Πανθεσσαλικού Συνεδρίου στη Λάρισα, κατά το πρώτο έτος της διοίκησής μας, αποφασίσαμε να ζητήσουμε την άποψη των φαρμακοποιών, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, που πραγματοποίησαν εγγραφή στο συνέδριο, πάνω σε όλη τη γκάμα των θεμάτων που απασχολούν τον κλάδο μας. Συμμετείχαν άνω των 1.500 συναδέλφων στη διαδικασία αυτή και τα συμπεράσματα από την έρευνα ήταν ιδιαιτέρως αποκαλυπτικά και χρήσιμα, ενώ αποτέλεσαν τη βάση της συζήτησης στο στρογγυλό τραπέζι στο κλείσιμο του Συνεδρίου, στο οποίο συμμετείχαν ο Πρόεδρος και ο Γραμματέας του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου και οι 4 Πρόεδροι των τοπικών Συλλόγων της Θεσσαλίας και ακόμη, κατατέθηκαν στον Πανελλήνιο ως το αποτέλεσμα μιας έγκυρης και αδιάβλητης διαδικασίας που εκφράζει τη βάση του κλάδου για όλα αυτά τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με καθημερινά, αλλά και διαχρονικά προβλήματα, με υπηρεσίες στο φαρμακείο, με προτάσεις για το μέλλον κλπ.
Πριν λίγες ημέρες διεξήχθη στην πόλη μας μια πολύ ενδιαφέρουσα Γενική Συνέλευση των μελών με την ενεργό παρουσία και συμμετοχή του Προέδρου και του Νομικού Συμβούλου του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου με θέματα προς συζήτηση τα κλαδικά και τη γενικότερη λειτουργία των φαρμακείων. Λίγους μήνες πριν, τα κλαδικά θέματα απασχόλησαν ξανά μια αντίστοιχη Γενική μας Συνέλευση, αλλά με μικρή συμμετοχή των μελών, δυστυχώς. Με την ευκαιρία, όμως, της πρόσφατης Συνέλευσης, όπου η συμμετοχή ήταν πολύ μεγαλύτερη, ζητήσαμε γραπτώς την άποψη των συναδέλφων τις προηγούμενες ημέρες, για να έχει την ευκαιρία ο Πρόεδρος του ΠΦΣ, να εκφραστεί πάνω σ’ αυτές τις απόψεις. Με αρκετούς συναδέλφους μιλήσαμε και τηλεφωνικώς και καταγράψαμε αυτά που περισσότερο τους προβληματίζουν, όπως είναι οι ελλείψεις στα φάρμακα, η αναγνώριση των ήδη προσφερόμενων υπηρεσιών, η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση γραφειοκρατικών διαδικασιών, η στήριξη των μονοεδρικών φαρμακείων, τα ΦΥΚ, η δεοντολογία, το ωράριο, οι συνενώσεις, το συνταξιοδοτικό κλπ κλπ. Αυτά κατατέθηκαν γραπτώς και ονομαστικά στο Προεδρείο της Συνέλευσης και έτσι ξεκίνησε η συζήτηση από την οποία θεωρούμε ότι εξήχθησαν χρήσιμα συμπεράσματα. Ο τρόπος αυτός διεξαγωγής μιας Γενικής Συνέλευσης με ανοιχτές διαδικασίες και με τόσο εξατομικευμένη προσέγγιση κάθε μέλους ξεχωριστά, μας δείχνει το δρόμο για ανάλογες διοργανώσεις στο μέλλον.
Τα παραδείγματα παραπάνω, αποτελούν ένα μικρό δείγμα για τον τρόπο σκέψης αυτής της διοίκησης, η οποία έχει αποφασίσει ότι έτσι και ακόμη πιο αποτελεσματικά θα κινηθεί και στο μέλλον. Γιατί προφανώς και δεν είμαστε ευχαριστημένοι, αφού ακόμη δεν έχουμε καταφέρει να συνεπάρουμε την πλειοψηφία των συναδέλφων μας, ώστε σε κάθε ευκαιρία να δηλώνουν δυναμικά το παρόν. Αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο στοίχημα που οφείλουμε να κερδίσουμε αν θέλουμε τον Σύλλογό μας ισχυρό και τον κλάδο μας με προοπτική για το μέλλον. Μπροστά μας έχουμε πολύ δρόμο, αλλά είμαστε πεπεισμένοι ότι οι ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες μόνο περισσότερες δυνατότητες μπορούν να δώσουν στη διοίκηση, αλλά και πολύ περισσότερο στο σύνολο. Δεν μας φοβίζουν και δεν πρέπει κανένα να φοβίζουν, ούτε να εκλαμβάνονται ως αδυναμία στη λήψη αποφάσεων, σε καμία περίπτωση. Γιατί πραγματικά δυνατός και σίγουρος, για οποιαδήποτε δράση ασκεί, δεν είναι αυτός που αποφασίζει και διατάζει, ούτε θα πρέπει να γοητευόμαστε από τέτοιους ανθρώπους ή να τους θεωρούμε αποφασιστικούς, αφού αλλού φαίνεται η αποφασιστικότητα. Πραγματικά δυνατός είναι αυτός που έχει καταφέρει να μη φοβάται, ούτε τη δημόσια ανάδειξη των ζητημάτων, ούτε τον έλεγχο της βάσης, εφόσον, φυσικά, η δράση που ασκεί έχει αντικειμενικά αγαθό σκοπό.
Άλλωστε, τα λάθη θα γίνουν και πρέπει να είναι αποδεκτά εφόσον δεν υποκρύπτουν εξυπηρέτηση συμφερόντων και παραλείψεις θα υπάρξουν, αλλά και η κριτική πρέπει να γίνεται με θετική διάθεση, με γνώμονα πάντα, την ουσιαστική πρόοδο.
Με εκτίμηση,
Θάνος Κουτσούκης
Πρόεδρος Φ.Σ. Λάρισας,
αναπλ. Γραμματέας Π.Φ.Σ.