Πολλοί άνθρωποι δεν κοιμούνται καλά αλλά δεν αξιολογούν και την επίπτωση της αϋπνίας στην καθημερινότητά τους. Ίσως γιατί κάποιοι θεωρούν ότι είναι «χάσιμο χρόνου» ή πολυτέλεια το να κοιμάται κανείς, ή η εργασία τους απαιτεί άστατες ώρες ύπνου ή απλά μεγαλώνοντας έχουν αποκτήσει έναν άστατο ύπνο με λίγες ώρες διάρκειας.
Όποιος κι αν είναι ο λόγος που δεν κοιμάστε επαρκώς, τα αποτελέσματα για την υγεία μας, τις καθημερινές λειτουργίες του οργανισμού αλλά και την ψυχολογική μας κατάσταση είναι σημαντικά.
Αναγνωρίστε τα συμπτώματα
Εάν ξεχνάτε συχνά πράγματα, δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε κατά τη διάρκεια της μέρας και αισθάνεστε ότι δεν αποδίδετε στην εργασία σας. Εάν νιώθετε ότι έχετε χάσει την ικανότητά σας να διαχειρίζεστε σύνθετες εργασίες, εάν η σκέψη σας μοιάζει κάπως θολή και νιώθετε συνεχώς κουρασμένοι, ενώ ταυτόχρονα κοιμάστε λιγότερο από 6 ώρες κάθε νύχτα, τότε κάτι θέλει να σας πει ο οργανισμός σας.
Η έλλειψη ύπνου μας οδηγεί στο να χάνουμε τη συναισθηματική μας ισορροπία. Μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την απόδοσή μας στην εργασία μας αλλά και να προκαλέσει χάος στις σχέσεις μας με τους άλλους οδηγώντας μας στην οργή και την κατάθλιψη.
Γιατί οι Άνθρωποι δεν Αξιολογούν τον Ύπνο;
Ενώ οι περισσότεροι αντιλαμβανόμαστε ότι ένας καλός ύπνος αλλάζει τη διάθεσή και την ενέργειά μας, παρόλα αυτά, δεν θεωρούμε ότι η έλλειψη ύπνου χρήζει επαγγελματικής βοήθειας. Ο ύπνος όμως στην πραγματικότητα βελτιώνει αρκετές από τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού όπως τη μνήμη και την ικανότητα για μάθηση.
Βλέπετε ο ύπνος λειτουργεί σαν ένα power bank για τον οργανισμό. Αν δεν κοιμάσαι καλά δεν μπορείς να κάνεις αυτά που θέλεις μέσα στην ημέρα. Αλλά ακόμα και σε κυτταρικό επίπεδο, ο ύπνος βοηθά στην ανανέωση του οργανισμού και λειτουργεί σε ένα επίπεδο θεραπευτικά επισκευάζοντας και ανανεώνοντας.
Παρόλα αυτά ο ύπνος δεν αναπληρώνεται με την έννοια που τον έχουμε στο μυαλό μας. Σκεφτείτε έναν άνθρωπο που για εβδομάδες κοιμάται λιγότερο από 6 ώρες κάθε βράδυ. Σίγουρα ένα Σαββατοκύριακο δεν αρκεί για να αναπληρώσει τον χαμένο ύπνο.
Ποιες οι επιπτώσεις της χρόνιας αϋπνίας
-Επιβραδύνεται η σκέψη: Ένα από τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν οι άνθρωποι που στερούνται ύπνου, είναι η αίσθηση της θολούρας που τους διακατέχει μέσα στην ημέρα. Κι αυτό διότι η αυπνία επιβραδύνει τη διαδικασία της σκέψης και μειώνει τα αντανακλαστικά. Ο άνθρωπος που δεν έχει κοιμηθεί καλά δυσκολεύεται να εκτελέσει εργασίες που απαιτούν σύνθετη σκέψη, ενώ επηρεάζεται ταυτόχρονα και η κρίση του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εμφανίζει δυσκολία στην αξιολόγηση καταστάσεων και στη λήψη αποφάσεων, ενώ ταυτόχρονα αλλάζει και η συμπεριφορά τους.
–Δυσκολίες στη μάθηση: Οι έφηβοι που συνηθίζουν να ξενυχτάνε-αρκετές φορές για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στο καθημερινό πρόγραμμα του σχολείου-διαβάζοντας τη νύχτα, τελικά φαίνεται πως θα έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Κι αυτό διότι η έλλειψη ύπνου δεν ευνοεί τη συγκέντρωση, και επηρεάζει τη μνήμη. Στα μικρότερα παιδιά, η έλλειψη ύπνου προκαλεί υπερδιέγερση και εκνευρισμό μειώνοντας επίσης την απόδοσή τους στο σχολείο.
-Επηρεάζει τη μνήμη: Έρευνες υποστηρίζουν ότι οι νευρικές συνδέσεις που δημιουργούν τις μνήμες μας ενδυναμώνονται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ουσιαστικά είναι σαν ο ύπνος να «σταθεροποιεί» όσα ερεθίσματα έχουμε πάρει μέσα στην ημέρα και ΄μάλιστα με διαφορετικό τρόπο σε κάθε φάση του ύπνου. Ο κακός ύπνος (λίγες ώρες ή διακεκομμένος ύπνος) διαταράσσει τις φυσιολογικές φάσεις που περιλαμβάνουν οι ώρες του ύπνου μας, επηρεάζοντας σημαντικά τη μνήμη μας.
Από τι κινδυνεύουν όσοι δεν κοιμούνται καλά
Πέρα από όσα είπαμε πιο πάνω, ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα της αυπνίας έχουν να κάνουν με τα αντανακλαστικά μας. Με τον χρόνο που χρειαζόμαστε για να αντιδράσουμε σε μία δύσκολη κατάσταση, όπως για παράδειγμα όταν οδηγούμε.
Η επιβράδυνση του χρόνου αντίδρασης είναι τόσο σημαντική που δεν χρειάζεται να κοιμηθείς στο τιμόνι για να αξιολογήσεις την κατάσταση. Ένας άνθρωπος που στερείται ύπνου και οδηγεί νυσταγμένος είναι το ίδιο επικίνδυνος με κάποιον που οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ.
Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο
Εργαζόμενοι που δουλεύουν σε νυχτερινές βάρδιες, όπως γιατροί, νοσηλευτές, όσοι εργάζονται στα σώματα ασφαλείας αλλά και ο έφηβοι και νεαροί ενήλικες ή όσοι πάσχουν από υπνική άπνοια, διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για ατυχήματα λόγω της κόπωσης, των μειωμένων αντανακλαστικών και της έλλειψης συγκέντρωσης.
Μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2009 στις Ηνωμένες Πολιτείες από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας στη Στρατιωτική Ακαδημία, έδειξε ότι η στέρηση ύπνου δημιουργούσε σημαντικό πρόβλημα στην διαχείριση των πληροφοριών και στη συγκέντρωση, μειώνοντας ουσιαστικά την ικανότητα των ανθρώπων για άμεσες και ενστικτώδεις αποφάσεις.
Υπάρχει λύση
Εάν υποφέρετε από αυπνίες συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή απευθυνθείτε σε μία από τις Κλινικές Μελέτης Ύπνου σε όλη την Ελλάδα.