Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Τρεις νύχτες ανεπαρκούς ύπνου είναι αρκετές για να πυροδοτήσουν αλλαγές στις πρωτεΐνες του αίματος και να οδηγήσουν σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων αποκαλύπτει μια νέα μελέτη.
Η χρόνια έλλειψη ύπνου αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα δημόσιας υγείας και ένας ορατός κίνδυνος για την υγείας της καρδιάς. Σε μελέτες μεγάλου πληθυσμού η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και κολπικής μαρμαρυγής.
Όπως έχει διαπιστωθεί, όταν ο ύπνος είναι περιορισμένος, η αρτηριακή πίεση δεν μειώνεται όπως και για όσο θα έπρεπε, κάτι που θα πιθανώς διεγείρει τα κύτταρα στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων και ενεργοποιεί τη διαδικασία της φλεγμονής. Επιπλέον, η χρόνια έλλειψη ύπνου μπορεί να συντελέσει σε βλάβες στην καρδιά, λόγω αύξησης της LDL (κακής) χοληστερόλης αλλά και των αυξημένων επιπέδων στρες.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία θέλησαν να διερευνήσουνπεραιτέρω πως επιδρά η έλλειψη ύπνου στην καρδιαγγειακή υγεία. Στην μελέτη τους συμμετείχαν 16 υγιείς ενήλικες, με φυσιολογικό βάρος και με καλές συνήθειες ύπνου.
Οι εθελοντές συμμετείχαν σε δύο διαφορετικά σενάρια ύπνου: τρεις νύχτες κανονικού ύπνου (8,5 ώρες) και τρεις νύχτες περιορισμένου ύπνου ( 4,25 ώρες). Μετά από κάθε περίοδο ύπνου, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε άσκηση υψηλής έντασης και έδωσαν δείγματα αίματος.
Η έλλειψη ύπνου προκαλεί αύξηση των φλεγμονωδών πρωτεϊνών
Η ανάλυση 90 διαφορετικών πρωτεϊνών στο αίμα αποκάλυψε ότι η έλλειψη ύπνου οδήγησε σε σημαντική αύξηση των δεικτών φλεγμονής που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις.
Τα αποτελέσματα έδειξαν σαφή αύξηση των δεικτών φλεγμονής στο αίμα που συνδέονται με καρδιακές παθήσεις. Οι φλεγμονώδεις πρωτεΐνες στο αίμα είναι μόρια που παράγει το σώμα όταν βρίσκεται υπό στρες ή όταν καταπολεμά ασθένειες. Όταν αυτές οι πρωτεΐνες παραμένουν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορούν να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και η στεφανιαία νόσος.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αύξηση των δεικτών φλεγμονής εντοπίστηκε ακόμη και σε νέους, υγιείς ενήλικες και μετά από λίγες μόνο νύχτες κακού ύπνου. Αυτό είναι ανησυχητικό δεδομένου του πόσο συνηθισμένο είναι για τους ενήλικες να βιώνουν κακή ποιότητα ύπνου κατά καιρούς, με περίπου 1 στους 4 ανθρώπους παγκοσμίως να εργάζεται σε βάρδιες που διαταράσσουν τα πρότυπα ύπνου.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης ότι η ώρα της ημέρας που γινόταν η αιμοληψία είχε σημασία. Όπως διαπιστώθηκε, τα επίπεδα πρωτεΐνης ποίκιλαν μεταξύ πρωινού και βραδιού, και ακόμη περισσότερο όταν ο ύπνος ήταν περιορισμένος. Αυτό υποδηλώνει ότι ο ύπνος επηρεάζει όχι μόνο το τι υπάρχει στο αίμα, αλλά και το πότε αυτές οι αλλαγές είναι πιο ορατές.
«Πολλές από τις μεγαλύτερες μελέτες που έχουν γίνει σχετικά με τη σχέση μεταξύ της στέρησης ύπνου και του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων έχουν γενικά επικεντρωθεί σε ελαφρώς μεγαλύτερης ηλικίας άτομα που ήδη έχουν αυξημένο κίνδυνο τέτοιων ασθενειών. Γι’ αυτό ήταν ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών αυξήθηκαν με τον ίδιο τρόπο σε νεότερα και απόλυτα υγιή άτομα μετά από λίγες μόνο νύχτες στέρησης ύπνου. Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό να τονιστεί η σημασία του ύπνου για την καρδιαγγειακή υγεία ακόμη και νωρίς στη ζωή», εξηγεί ο Δρ Jonathan Cedernaes, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, αν και η σωματική άσκηση προκάλεσε μια ελαφρώς διαφορετική απόκριση μετά την έλλειψη ύπνου, οι θετικές επιδράσεις της άσκησης ήταν εμφανώς μειωμένες μετά από κακό ύπνο.
« Είναι γεγονός ότι η σωματική άσκηση μπορεί να αντισταθμίσει ορισμένες από τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει ο κακός ύπνος. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η άσκηση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις βασικές λειτουργίες του ύπνου», εξηγεί ο Δρ Cedernaes.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα της μελέτης αναδεικνύουν τον ρόλο που διαδραματίζει η ποσότητα ύπνου στην καρδιαγγειακή υγεία και μπορεί να συμβάλλουν στην μελλοντική ανάπτυξη νέων και πιο αποτελεσματικών κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με το πώς ο ύπνος, η άσκηση και άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να αξιοποιηθούν για την καλύτερη πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Πηγή: Biomarker Research