Ο Αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) αποτελεί την πιο συχνή αιτία λοιμώξεων της κατώτερης αναπνευστικής οδού σε μικρά παιδιά, αλλά και ηλικιωμένους σε ολόκληρο τον κόσμο.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), υπολογίζεται πως κάθε χρόνο τρία εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών και περίπου 300 χιλιάδες ηλικιωμένοι χρειάζεται να νοσηλευτούν λόγω του ιού RSV.
Οι λοιμώξεις από τον RSV συνήθως εμφανίζονται από το φθινόπωρο έως την άνοιξη αλλά η περίοδος έξαρσης του ιού μπορεί να διαφέρει από περιοχή σε περιοχή.
Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν από αναπνευστικό συγκυτιακό ιό
• Πρόωρα βρέφη και μικρά βρέφη έως 6 μηνών.
• Παιδιά με καρδιακή ή πνευμονική νόσο.
• Ηλικιωμένοι.
• Άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
• Άτομα με υποκείμενα νοσήματα, όπως διαβήτη, καρδιοπάθεια και πνευμονοπάθεια.
Αίτια
Τα τρία πιο κοινά βακτήρια που προκαλούν λοίμωξη RSV είναι ο πνευμονιόκοκκος ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και ο αιμόφιλος της γρίππης.
Ο ιός RSV μεταδίδεται εύκολα με κάθε είδους σωματική επαφή, όπως άγγιγμα, φιλί, χειραψία με κάποιον που έχει μολυνθεί από τον ιό. Μεταδίδεται επίσης μέσω του αέρα, όταν ένα μολυσμένο άτομο φταρνίζεται ή βήχει. Η λοίμωξη από RSV είναι πολύ συχνή σε χώρους με πολύ κόσμο και στους βρεφονηπιακούς/παιδικούς σταθμούς.
Τα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά έχουν μόνο ελαφρά, ή και καθόλου, συμπτώματα, μπορεί να είναι μεταδοτικά για άλλους.
Συμπτώματα
Τα άτομα που έχουν μολυνθεί από RSV συνήθως εμφανίζουν συμπτώματα εντός 4 έως 6 ημερών μετά τη μόλυνση. Τα συμπτώματα της λοίμωξης από RSV μπορεί να μοιάζουν στην αρχή με αυτά του απλού κρυολογήματος και περιλαμβάνουν:
• Πυρετό.
• Καταρροή.
• Βήχα.
Τα συμπτώματα της λοίμωξης από RSV μπορεί να χειροτερέψουν αφού ο ιός φτάσει στους πνεύμονες. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι:
• Πιο βαθύς και πιο συχνός βήχας.
• Δυσκολία στην αναπνοή μαζί με συριγμό (έναν ήχο σφυρίγματος) και γρήγορη αναπνοή.
• Μελανιασμένα χείλη ή νύχια.
• Αφυδάτωση.
Τα πολύ μικρά παιδιά μπορεί επιπλέον να εμφανίσουν ευερεθιστότητα, μειωμένη δραστηριότητα και ανορεξία. Επίσης, είναι δυνατόν να εμφανιστούν επεισόδια άπνοιας.
Στις περισσότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα του RSV είναι ήπια ωστόσο, για τα άτομα ψηλού κινδύνου, η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε λοίμωξη των πνευμόνων (πνευμονία) και σε σοβαρή φλεγμονή των μικρών αεραγωγών στον πνεύμονα (βρογχιολίτιδα στα παιδιά).
Διάγνωση
Η διάγνωση του RSV είναι αρκετά δύσκολη επειδή τα συμπτώματά του είναι παρόμοια με εκείνα που εμφανίζουν άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις. Η διάγνωση θα βασιστεί στην κλινική εξέταση, στις εξετάσεις αντιγόνου και στις μοριακές εξετάσεις.
Θεραπεία
Οι ήπιες περιπτώσεις λοίμωξης από RSV δεν απαιτούν συνήθως καμία θεραπεία, καθώς οι ασθενείς αναρρώνουν μόνοι τους μετά από λίγες ημέρες.
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η νοσοκομειακή περίθαλψη μπορεί να περιλαμβάνει υποστήριξη του αναπνευστικού συστήματος και αντι-ιική φαρμακευτική αγωγή.
Σε παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών μπορεί να χορηγηθεί από τον παιδίατρο φαρμακευτική αγωγή, συμπεριλαμβανομένων αντιιικών θεραπειών, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης. Τα βρέφη ηλικίας κάτω των έξι μηνών ενδέχεται να χρειαστούν νοσηλεία για την παρακολούθηση της αναπνοής και των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα τους.
Μέτρα πρόληψης
• Πλένετε συχνά και σχολαστικά τα χέρια σας.
• Καθαρίζετε τακτικά τον πάγκο της κουζίνας και τις επιφάνειες του μπάνιου με απορρυπαντικό, ειδικά εάν κάποιος στην οικογένεια έχει κρυολογήσει.
• Μην μοιράζεστε το φλιτζάνι, το πιάτο ή τα μαχαιροπήρουνά σας με άλλους.
• Κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά το φτάρνισμα.
• Αποφεύγετε να τρίβετε τη μύτη ή τα μάτια σας.
• Μείνετε στο σπίτι όταν έχετε συμπτώματα κρυολογήματος.
• Αποφεύγετε τον συνωστισμό και χώρους όπως εμπορικά κέντρα, βρεφονηπιακούς/παιδικούς σταθμούς και μεγάλες οικογενειακές συγκεντρώσεις.
• Εάν ανήκετε στις ομάδες υψηλού κινδύνου θα ήταν σκόπιμο να φοράτε μάσκα προσώπου όταν βρίσκεστε σε κλειστούς δημόσιους χώρους.
• Αποφύγετε το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα.
• Εμβολιαστείτε! Το 2023, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε το πρώτο εμβόλιο κατά του RSV.