Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών καθώς ρέει μέσα σε αυτές. Η ιδανική αρτηριακή πίεση σε υγιείς ενήλικες είναι κάτω από 120 mm/Hg για την συστολική και κάτω από 80 mm/Hg για τη διαστολική.
Όταν οι τιμές της αρτηριακής πίεσης είναι άνω των 140mm/Hg και 90mm/Hg αντίστοιχα κάνουμε λόγο για υπέρταση, ενώ όταν οι τιμές πέφτουν κάτω από 90mm/Hg και 60mm/Hg αντίστοιχα έχουμε υπόταση.
Η χαμηλή αρτηριακή πίεση είναι μια συνήθως καλοήθης κατάσταση, που τις περισσότερες φορές δεν εμπνέει ανησυχία. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από έντονα συμπτώματα ή αποτελεί ένδειξη κάποιου υποκείμενου προβλήματος υγείας.
Τα συνήθη αίτια της υπότασης
Η υπόταση μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, οι οποίοι ταξινομούνται σε φυσιολογικούς, παροδικούς και παθολογικούς.
• Φυσιολογικά αίτια
Στα φυσιολογικά αίτια περιλαμβάνονται η χαμηλή πίεση σε νεαρά άτομα ή αθλητές, καθώς και σε ηλικιωμένα άτομα άνω των 65 ετών, η κληρονομική προδιάθεση και η φυσιολογική πτώση της πίεσης κατά τη διάρκεια του ύπνου.
• Παροδικά αίτια
Τα παροδικά αίτια της υπότασης περιλαμβάνουν καταστάσεις που προκαλούν προσωρινή πτώση της αρτηριακής πίεσης, όπως η αφυδάτωση, η ορθοστατική υπόταση κατά την έγερση από καθιστή ή ξαπλωμένη θέση, η υπογλυκαιμία, η εγκυμοσύνη, η κόπωση και η έλλειψη ύπνου.
• Ορισμένα φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν πτώση της αρτηριακής πίεσης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα αντιυπερτασικά, τα διουρητικά, τα αντικαταθλιπτικά, τα ηρεμιστικά και τα οπιούχα αναλγητικά.
• Παθολογικά αίτια
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η υπόταση μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενης παθολογίας. Τέτοιες καταστάσεις περιλαμβάνουν καρδιολογικές διαταραχές όπως αρρυθμίες, βαλβιδοπάθειες και καρδιακή ανεπάρκεια, σοβαρή απώλεια αίματος, λοιμώξεις που μπορούν να οδηγήσουν σε σηψαιμία, ενδοκρινικές διαταραχές όπως υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός ή ανεπάρκεια επινεφριδίων, διαταραχές του σακχαρώδη διαβήτη, θερμοπληξία, διατροφικές ελλείψεις, αναιμία, καθώς και νευρολογικές παθήσεις που επηρεάζουν το νευρικό σύστημα.
Πότε η υπόταση είναι επικίνδυνη
Η χαμηλή αρτηριακή πίεση γίνεται επικίνδυνη όταν:
• Οι τιμές πέφτουν κάτω από 90/60 mmHg και συνοδεύονται από εμφανή συμπτώματα.
• Προκαλεί λιποθυμικά επεισόδια ή έντονη ζάλη, ιδιαίτερα κατά την αλλαγή θέσης.
• Παρατηρείται ταχυκαρδία ή αίσθημα ότι η καρδιά “πετάει”.
• Παρατηρείται ωχρότητα και κρύο δέρμα.
• Υπάρχει υποαιμάτωση του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα τη σύγχυση και την απώλεια συγκέντρωσης.
• Συνοδεύεται από σοβαρή αφυδάτωση, αιμορραγία ή σηπτικό σοκ.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι αναγκαία η άμεση ιατρική εκτίμηση για τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση, προκειμένου να προληφθούν επικίνδυνες επιπλοκές και να διασφαλιστεί η σταθεροποίηση της αιμοδυναμικής λειτουργίας.