Γράφει η Ελένη Τσαχάκη, Διατροφολόγος, M.Sc., NLP Wellbeing Coach & NLP Master Practitioner Ιστότοπος
Πόσες φορές σου έχει τύχει να νιώθεις ευχάριστα όταν επιλέγεις να φας σοκολάτα; Και από την άλλη πλευρά, πώς νιώθεις όταν δεν έχεις φάει φαγητό για αρκετή ώρα; Κούραση, νευρικότητα, χαμηλή ενέργεια είναι μερικές από τα συναισθήματα που μπορεί να υπάρχουν… Συνεπώς, όπως καταλαβαίνεις η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή σου, είτε με το να υπάρχει ή να μην υπάρχει φαγητό.
Έτσι, λοιπόν στο σημερινό άρθρο θα δούμε μαζί το πώς η διατροφή επηρεάζει τη ψυχολογία μας, καθώς και ποιες τροφές αξίζει να επιλέγεις ή όχι για καλύτερη διάθεση.
Η διατροφή επηρεάζει τη διάθεση μου;
Αρκετές είναι οι μελέτες που έχουν αποδείξει τα τελευταία χρόνια, ότι η έλλειψη ή η κατανάλωση συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών επηρεάζει την ψυχική μας υγεία και το πώς νιώθουμε τελικά. Ενδεικτικά:
- Η κατανάλωση 7-8 μερίδων φρούτων & λαχανικών την ημέρα μπορεί να μειώσει κατά 50% τον κίνδυνο κατάθλιψης ή άγχους.
- Φαίνεται ότι αν αυξήσουμε την ημερήσια πρόσληψη φρούτων και λαχανικών από το 0 στις 8 μερίδες, οδηγεί σε 3,2% λιγότερη πιθανότητα να εμφανίσουμε κατάθλιψη ή άγχος τα επόμενα 2 χρόνια της ζωής μας.
- Τα νιτρικά, που είναι συστατικά τροφίμων που τα συναντάμε στα αλλαντικά συμβάλλουν στη μανία, μια διαταραχή της διάθεσης που χαρακτηρίζεται από υπερκινητικότητα, υπερβολική ευφορία και αϋπνία.
- Η κατανάλωση μιας υγιεινής διατροφής με βάση τα λαχανικά, συνδέεται με καλύτερη γνωστική λειτουργία. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της γήρανσης φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα μείωσης γνωστικής λειτουργίας περίπου 30% έως 35%.
Καταλήγουμε, λοιπόν στο συμπέρασμα ότι η διατροφή μπορεί να βελτιώσει, να καθυστερήσει και να επηρεάσει το πώς νιώθουμε μέσα στην ημέρα μας.
Διατροφή, έντερο και καλύτερη διάθεση: πώς συνδέονται;
Πόσες φορές σου έχει τύχει να έχεις φουσκώματα στο έντερο, λόγω άγχους και άσχημης διάθεσης; Και από την άλλη, επειδή έχεις φουσκώματα αντίστοιχα να επηρεάζεται η διάθεσή σου και αυτό να σε στρεσάρει ή να σου δημιουργεί δυσφορία;
Όπως μπορείς λοιπόν, να καταλάβεις η σχέση του εντέρου και της ψυχολογίας μας συνδέεται. Και αυτό, γιατί σύμφωνα τις τελευταίες μελέτες δείχνουν να υπάρχει ένας «αγωγός σύνδεσης» μεταξύ εγκεφάλου και των νευροδιαβιβαστών του που συνδέονται με το έντερο.
Πέρα λοιπόν, από αυτό βλέπουμε επίσης, ότι το 95% της σεροτονίνης μας, δηλαδή της ορμόνης της χαράς, εκκρίνεται από το έντερό μας. Ανάλογα με τα επίπεδα που εκκρίνονται νιώθουμε όμορφα ή όχι. Κι έτσι, αλλάζει η ψυχολογία σου!
Συνεπώς, το τι δέχεται το έντερό μας παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και κάπου εκεί έρχεται η διατροφή να επηρεάσει τη λειτουργία του και το πώς νιώθουμε! Σκέψου ότι όταν έχουμε ένα υγιές έντερο, μπορούμε να απορροφήσουμε καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε από τη διατροφή μας.
Τροφές που βελτιώνουν τη ψυχολογία
Υπάρχουν πολλά συστατικά των τροφίμων που φαίνεται ότι επηρεάζουν τη ψυχολογία μας και για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να έχουμε μία ποικιλία τροφίμων για να τα λαμβάνουμε. Τι γίνεται όμως, με συγκεκριμένες τροφές που βελτιώνουν τη διάθεση;
Σοκολάτα
Η σοκολάτα αποτελεί το τρόφιμο που ως επί το πλείστων φαίνεται να…φτιάχνει τη ψυχολογία… Και φυσικά, υπάρχει διατροφική εξήγηση.
Η σοκολάτα περιέχει χημικές ουσίες που επιδρούν σε ορισμένους νευροϋποδοχείς του εγκεφάλου για την έκκριση της ντοπαμίνης που επιφέρει ευφορία. Επιπλέον, αποτελεί πηγή μαγνησίου, που συμμετέχει υπό φυσιολογικές συνθήκες στη χαλάρωση του νευρομυϊκού συστήματος. Ταυτόχρονα, περιέχει υψηλή ποσότητα υδατανθράκων, οι οποίοι κατά τη διάσπασή τους στον οργανισμό, βοηθούν στην καλύτερη παραγωγή της σεροτονίνης και το αίσθημα της ευφορίας.
Γιαούρτι και κεφίρ
Τα γαλακτοκομικά αποτελούν μία από την κατηγορία των τροφίμων που σχετίζονται με την καλύτερη υγεία. Πιο συγκεκριμένα, το γιαούρτι και το κεφίρ αποτελούν πηγές προβιοτικών που φαίνεται να βοηθούν στη φυσιολογική μικροχλωρίδα του εντέρου μας και έτσι κατ’ επέκταση, στην σωστή έκκριση της σεροτονίνης από το έντερο.
Σπανάκι
Θυμάσαι πόσο χαρούμενος ήταν ο Ποπάυ όταν έτρωγε σπανάκι; Και δεν ήταν τυχαίο! Καθώς το σπανάκι αποτελεί άλλο ένα τρόφιμο το οποίο είναι πολύ καλή πηγή μαγνησίου. Περιέχει φυλλικό οξύ, μία βιταμίνη που έχει βρεθεί σε μελέτες ότι η έλλειψή της αυξάνει τα επίπεδα στρες στον οργανισμό και είναι σημαντικό να την έχουμε στη διατροφή μας. Επιπλέον, το σπανάκι προσφέρει φυτικές ίνες που θέλουμε να λαμβάνουμε ημερησίως, συμβάλλοντας στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου μας.
Ξηροί καρποί και σπόρια
Αμύγδαλα, καρύδια είναι μερικοί ξηροί καρποί που φαίνονται σε μελέτες να βοηθούν στην ψυχολογία. Πέρα από «καλά» λιπαρά που περιέχουν, τα οποία αποτελούν στη σύνθεση των ορμονών της ευεξίας μας, οι ξηροί καρποί αποτελούν καλή πηγή μαγνησίου.
Μαζί με τους ξηρούς καρπούς, τα σπόρια όπως κολοκυθόσπορος, λιναρόσπορος και οι σπόροι chia περιέχουν μαγνήσιο και φαίνεται να βοηθούν σε μία πιο ευχάριστη και χαλαρή διάθεση.
Λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες)
Σημαντική πηγή ω-3 είναι και τα λιπαρά ψάρια, όπως είναι ο σολομός, το σκουμπρί, οι σαρδέλες, που περιέχουν αυτά τα «καλά» λιπαρά, όπως αναφέρουμε στη διατροφή μας. Τα ω-3 λιπαρά είναι αποδεδειγμένο ότι βοηθούν στην κατάθλιψη, καθώς επίσης και στο άγχος.
Τροφές που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχολογία
Πέρα από τις τροφές που βοηθούν συναντάμε και τροφές που επηρεάζουν αρνητικά τη ψυχολογία. Ποιες είναι αυτές;
Αλκοόλ
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να μειώνει σε κάποιες περιπτώσεις τη διάθεση του ατόμου, εντείνοντας το στρες και να προκαλέσουν διαταραγμένο ύπνο.
Καφεΐνη
Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης ενοχοποιείται για εκδηλώσεις νευρικότητας, άγχους και αϋπνίας. Σε άτομα που δεν πίνουν συχνά ή καθόλου καφέ αρκούν και μικρές ποσότητες καφές, για να προκαλέσουν τα παραπάνω αρνητικά συμπτώματα.
Τι να κρατήσεις;
Οι τροφές αποτελούν ως καύσιμο για το σώμα μας και μπορούν να το βοηθήσουν ή να το δυσκολέψουν. Οι τροφές που βελτιώνουν τη ψυχολογία μας περιέχουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά, τα οποία αλλάζουν ουσιαστικά τη βιοχημεία του σώματός μας. Με αυτό τον τρόπο, καταπολεμούμε τις ορμόνες που χαλάνε τη ψυχολογία μας.