Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς αποτελεί μια αναγνωρισμένη καρδιακή πάθηση, με συμπτώματα που «μιμούνται» αυτά της καρδιακής προσβολής. Το σύνδρομο εκδηλώνεται συνήθως μετά από έντονο σωματικό ή ψυχικό στρες, προκαλώντας δυσλειτουργία ή ανεπάρκεια στον καρδιακό μυ.
Ο Δρ Παναγιώτης Ιακωβής, Καρδιολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών και Επιστημολόγος εξηγεί στο DailyPharmaNews πως προκαλείται το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς, ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο και πως μπορεί να προληφθεί.
«Οι ποιητές, οι στιχουργοί, οι μουσικοί, οι λογοτέχνες και η λαϊκή σοφία, είχαν αναδείξει το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς (Broken Heart Syndrome – BHS) πολύ πριν το περιγράψουν επιστημονικά, το 1990, Ιάπωνες ερευνητές. Και αυτή δεν είναι η μόνη στενή συσχέτιση που έχει με το κοινωνικό γίγνεσθαι αυτή η παθολογική οντότητα.
Η Μυοκαρδιοπάθεια από Stress ή Takotsubo Cardiomyopathy, όπως αλλιώς ονομάζεται, είναι η αιφνίδια έκπτωση λειτουργικότητας της καρδιάς, που προσβάλλει σε ποσοστό άνω του 90%, γυναίκες συνήθως 50 έως 80 ετών, ως αποτέλεσμα μεγάλου ψυχικού στρες.
Έτσι, εμφανίζεται μετά από απώλεια αγαπημένου προσώπου, φυσικές καταστροφές ή ξαφνικό πρόβλημα υγείας. Σπανίως, αναφέρονται περιπτώσεις και μετά από χαρμόσυνα γεγονότα.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς
Το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς παρουσιάζει συνηθισμένα συμπτώματα καρδιακής προσβολής, όπως πόνο ή δυσφορία στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, καταβολή, αρρυθμίες ή και τάση για λιποθυμία. Γι’αυτό και συγχέεται με την στηθάγχη ή το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μάλιστα, περίπου 1 στις 20 διαγνώσεις εμφράγματος ή στηθάγχης είναι τελικά Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς.
Η κατάσταση αυτή αδυναμίας του καρδιακού μυ μπορεί να διαρκέσει ημέρες έως και εβδομάδες και με τη βοήθεια της φαρμακευτικής αγωγής, συνήθως βελτιώνεται. Δυστυχώς, όμως, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν και σοβαρές επιπλοκές όπως πνευμονικό οίδημα, καρδιακοί θρόμβοι, συγκοπή και σοβαρές αρρυθμίες. Σε περίπου 20% των περιπτώσεων, η καρδιακή δυσλειτουργία εμμένει χρονίως ως Καρδιακή Ανεπάρκεια.
Που οφείλεται το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς
Η αιτιολογία του Συνδρόμου της Ραγισμένης Καρδιάς δεν έχει ξεκαθαριστεί πλήρως αλλά πιστεύεται ότι σχετίζεται με την τοξική επίδραση που μπορεί να έχει στην καρδιά η υπερέκκριση ορμονών άγχους όπως η αδρεναλίνη, σε συνδυασμό με την μείωση επιπέδων των προστατευτικών οιστρογόνων στις γυναίκες από μια ηλικία και μετά. Αναφέρονται αυξήσεις των επιπέδων αδρεναλίνης 10 έως 30 φορές παραπάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση
Οι φαρμακευτικές θεραπείες είναι συνήθως αποτελεσματικές και η διάγνωση τίθεται σχετικά εύκολα με τις συνήθεις διαγνωστικές μεθόδους όπως Ηλεκτροκαρδιογράφημα, Υπερηχογράφημα καρδιάς, Βιοχημικές εξετάσεις και Μαγνητική Τομογραφία. Χαρακτηριστικά, σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται εικόνα τοπικής διάτασης του καρδιακού μυ στην κορυφή της καρδιάς, που σχηματικά μοιάζει με τα πήλινα σκεύη στενού λαιμού και διευρυμένης βάσης που χρησιμοποιούνται στην Ιαπωνία ως παγίδες χταποδιών (Takotsubo).
Η διερεύνηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας σε συνθήκες στρες με BHS, δείχνει αυτό που περιγράφεται στις Τέχνες αιώνες τώρα: ότι υπάρχει ισχυρότατη σύνδεση ανάμεσα στον εγκέφαλο και την καρδιά. Έτσι, οι θεραπευτικές μας παρεμβάσεις, οφείλουν να είναι πολυεπίπεδες, αφού θα περιλαμβάνουν καρδιολογικά φάρμακα, αποκατάσταση και ψυχολογική στήριξη.
Η έρευνα για τις συνδέσεις ανάμεσα στον εγκέφαλο και την καρδιά μας, αναδεικνύει αυτό που υποψιαζόμασταν πάντα: ότι κανένα όργανο του ανθρώπινου σώματος δεν είναι «απομονωμένο νησί» αλλά τα οργανικά συστήματα βρίσκονται σε μια λειτουργική ισορροπία και αλληλεξάρτηση που καλό θα ήταν να μην αγνοούμε, ειδικώς σε ότι σχετίζεται με τις επιδράσεις που έχει στην υγεία μας το ψυχικό στρες.
Το Σύνδρομο της Ραγισμένης Καρδιάς, λοιπόν, είναι απολύτως αληθινό και όχι δημιούργημα ζωηρής καλλιτεχνικής φαντασίας και αναδεικνύει μεταξύ άλλων την ανάγκη για περισσότερη προσοχή στα ζητήματα υγείας των γυναικών, αλλά και την απαίτηση των ασθενών για ολιστική και πολυεπίπεδη θεώρηση της πάθησής τους. Τέλος, τονίζει την Ψυχική Υγεία, ως μείζον και «χειροπιαστό» επείγον παγκόσμιο θέμα που δεν είναι διαφορετική, αλλά αξεδιάλυτα ενιαία με το σώμα μας».