Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό και ειδικά στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως είναι οι ηλικιωμένοι.
Γιατί τα ηλικιωμένα άτομα είναι περισσότερο ευάλωτα στις υψηλές θερμοκρασίες και ποια είναι τα αναγκαία μέτρα πρόληψης ώστε να αποφευχθούν δυσάρεστες καταστάσεις;
Γράφει η Μάιρα Θεοδωρέλου, Νοσηλεύτρια, Εταιρεία Alzheimer Αθηνών.
Όταν η αύξηση της θερµοκρασίας του περιβάλλοντος συνδυάζεται και µε άλλους παράγοντες, όπως η υψηλή υγρασία ή η άπνοια, τα ανεκτά όρια διαβίωσης για τον ανθρώπινο οργανισµό ξεπερνώνται, µε αποτέλεσµα την πιθανή εκδήλωση παθολογικών καταστάσεων.
Ειδικότερα, για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, ένα ζεστό καλοκαίρι µπορεί να µετατραπεί σε εφιάλτη, καθώς η υγεία τους εξαρτάται άµεσα από τις καιρικές συνθήκες. Έρευνες καταδεικνύουν πως οι ηλικιωµένοι καθίστανται πιο ευάλωτοι σε επεισόδια, που σχετίζονται µε τη ζέστη, όπως η µειωµένη ευαισθησία στη δίψα, η κακή κυκλοφορία του αίµατος και οι καρδιοπάθειες.
Επίσης, παράγοντες όπως ο πυρετός, οι ψυχικές και χρόνιες παθήσεις, τα ηλιακά εγκαύµατα και το αλκοόλ επηρεάζουν την ικανότητα της θερµικής προσαρµογής του ανθρώπινου σώµατος και τους καθιστούν ακόµη πιο ευαίσθητους.
Την ίδια ώρα, η λήψη φαρµάκων, όπως τα ψυχοτρόπα, τα ηρεµιστικά και αυτά κατά της νόσου Πάρκινσον (τα οποία µειώνουν την εφίδρωση) µπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εµφάνισης παρενεργειών, όπως η φωτοευαισθησία (κάτι που σηµαίνει πως χρειάζεται µεγάλη προσοχή στον ήλιο), η υπνηλία κ.ά.
Οι ασθενείς της τρίτης ηλικίας που λαµβάνουν φάρµακα και οι οικείοι τους θα πρέπει να συµβουλευτούν τον θεράποντα γιατρό τους, για το ενδεχόµενο να υπάρξει τροποποίηση της φαρµακευτικής αγωγής.
Η θερµοπληξία είναι ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα, που προκύπτει κατά την υπερθέρµανση του οργανισµού και αποτελεί τη σοβαρότερη µορφή θερµικής βλάβης. Η θερµοκρασία του σώµατος αυξάνεται ραγδαία και οι µηχανισµοί εφίδρωσης αποτυγχάνουν να επαναφέρουν το σώµα σε φυσιολογική κατάσταση.
Τα αναγκαία μέτρα πρόληψης
Προκειµένου λοιπόν να αποφευχθούν δυσάρεστες ή, ακόµα χειρότερα, επικίνδυνες εκπλήξεις, τα ηλικιωμένα άτομα – και οι φροντιστές τους – δεν θα πρέπει να ξεχνούν τα µέτρα πρόληψης της θερµικής εξάντλησης. Συγκεκριµένα:
-Να φοράτε άνετα, λεπτά ανοιχτόχρωµα ρούχα και καπέλο.
-Να προτιµάτε σκιερά και δροσερά µέρη.
-Να αποφεύγετε τους κλειστούς χώρους µε έντονο συνωστισµό.
-Να κάνετε συχνά και χλιαρά ντους.
-Επιλέξετε να κάνετε ένα ποδόλουτρο και να υγραίνετε τους αστραγάλους, τους καρπούς και το λαιµό του ηλικιωµένου ατόµου.
-Να πίνετε άφθονα υγρά, φυσικούς χυµούς και να αποφεύγετε την κατανάλωση οινοπνευµατωδών ποτών.
-Να καταναλώνετε µικρά γεύµατα µε έµφαση στα λαχανικά και τα φρούτα
-Να κάνετε διαλείµµατα ανάπαυσης και να αποφεύγετε τη χειρωνακτική εργασία ή την σωµατική άσκηση
-Να µην βγαίνετε έξω κατά τις θερµές ώρες (11.00 – 19.00) της ηµέρας.
-Για να διατηρήσετε το σπίτι όσο το δυνατόν πιο δροσερό, χρησιµοποιήστε ανεµιστήρες, κρατήστε τα στόρια κλειστά και αποφύγετε τη λειτουργία συσκευών που εκπέµπουν θερµότητα. Ο ηλικιωµένος/η καλό είναι να περιορίζεται στα δωµάτια του σπιτιού µε την περισσότερη δροσιά.
-Η χρήση κλιµατιστικού στη σωστή θερµοκρασία είναι σηµαντική. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, θα πρέπει να καταφύγετε σε άλλο σπίτι – φιλικό ή άλλου µέλους της οικογένειας – εφοδιασµένο µε ανάλογο εξοπλισµό. Μια έσχατη λύση είναι η επίσκεψη σε δηµόσιο κλιµατιζόµενο χώρο κατά τις θερµές ώρες της ηµέρας. Εναλλακτικά, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε έναν ανεµιστήρα, τοποθετώντας µπροστά του ένα µπουκάλι µε παγάκια, ώστε ο αέρας που διαχέεται στο δωµάτιο να είναι πιο δροσερός.
Ιδανική κρίνεται η µεταφορά των ευπαθών ατόµων σε άλλο τόπο κατοικίας, εκτός πόλης – ειδικά αν υπάρχει η δυνατότητα εξοχικής κατοικίας. Οι φροντιστές των ηλικιωµένων ατόµων, ιδιαίτερα των ατόµων µε άνοια, θα πρέπει να µεριµνούν για τις κατάλληλες συνθήκες διαµονής τους σε συνθήκες καύσωνα και να αποφεύγουν πάση θυσία τις εξόδους τις θερµότερες ώρες της ηµέρας.
Ακολουθώντας αυτές τις βασικές οδηγίες, προστατεύετε και εσάς και τα αγαπηµένα, πιο ευάλωτα µέλη της οικογένειας σας. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιµετώπιση µπορούν να βοηθήσουν όλους να απολαύσουν ένα ασφαλές καλοκαίρι.