Ο καρκίνος των ωοθηκών, μια «σιωπηλή» απειλή, που παραμένει μία από τις πλέον θανατηφόρες μορφές γυναικολογικού καρκίνου παγκοσμίως, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας σημαντικής επιστημονικής ημερίδας που διοργάνωσε η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛ.Ο.Κ.), στην οποία παραβρέθηκαν διακεκριμένοι ογκολόγοι, εκπροσώποι ενώσεων ασθενών, φορείς της Πολιτείας, με στόχο να φωτιστούν τις άγνωστες πτυχές της νόσου, να αναδειχτούν θεραπευτικές προκλήσεις και να προωθηθεί απαραίτητες επιστημονικές και πολιτικές δράσεις για τη βελτίωση του προσδόκιμου και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Ο συντονιστής της ημερίδας, ο Πρόεδρος της ΕΛΛ.Ο.Κ., Γεώργιος Καπετανάκης, υπογράμμισε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του θεραπευτικού κενού στον καρκίνο των ωοθηκών. Όπως τόνισε, η μοριακή βιολογία και η εξατομικευμένη ιατρική αποτελούν τους βασικούς άξονες για την κάλυψη αυτού του κενού, προσφέροντας νέες προοπτικές στην αντιμετώπιση της νόσου. Η ημερίδα ξεκίνησε με τη συγκινητική ιστορία της Δώρας Χρυσικού, η οποία, έχοντας βιώσει η ίδια την ασθένεια, μετέφερε ένα ισχυρό μήνυμα δύναμης και ελπίδας, παροτρύνοντας τις γυναίκες να μην αμελούν τον τακτικό προληπτικό έλεγχο, καθώς η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Η ημερίδα της ΕΛΛ.Ο.Κ. αποτέλεσε μια σημαντική πλατφόρμα διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων, αναδεικνύοντας την ανάγκη για συνεχή συνεργασία μεταξύ επιστημονικής κοινότητας, Πολιτείας και ασθενών, προκειμένου να βελτιωθεί ουσιαστικά η αντιμετώπιση του καρκίνου των ωοθηκών στην Ελλάδα και να διασφαλιστεί ένα καλύτερο μέλλον για τις γυναίκες που το μάχονται.

2. κ. Άδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Υγείας
3. Δρ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος, Πρόεδρος, Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων, Καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρικό Τμήμα, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
4. κ. Αριστοτέλης Μπάμιας, MD, PhD, Αντιπρόεδρος, Εταιρεία Ογκολόγων – Παθολόγων Ελλάδας (Ε.Ο.Π.Ε.), Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
5. Δρ. Βασιλική – Κωνσταντίνα Γκογκοζώτου, ΜΕ Πρόεδρος Ε.Ο.Π.Υ.Υ. & Πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων του Υπουργείου Υγείας
6. κα Φλώρα Μπακοπούλου, Πρόεδρος Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, Υπουργείο Υγείας, Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής-Κλινικής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
7. κα Ζένια Σαριδάκη – Ζώρα, MD PhD, Επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας για τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες του Υπουργείου Υγείας, Διευθύντρια στην Α’ Ογκολογική Κλινική Metropolitan Hospital, Αθήνα, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος «Ασκληπιός ΔΙΑΓΝΩΣΙΣ», Ηράκλειο Κρήτης, π. Πρόεδρος Ε.Ο.Π.Ε
8. κα Χαρά Κανή, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Φαρμάκου, Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
Η Πολιτεία στο Πλευρό των Ασθενών: Δεσμεύσεις και Πρωτοβουλίες
Η παρουσία και οι τοποθετήσεις υψηλόβαθμων κυβερνητικών στελεχών προσέδωσαν ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκδήλωση, αναδεικνύοντας τη δέσμευση της Πολιτείας στην υποστήριξη των ασθενών με καρκίνο των ωοθηκών.
Η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, διαβεβαίωσε ότι η Πολιτεία στέκεται σταθερά στο πλευρό των ασθενών. Οι δεσμεύσεις της εκτείνονται τόσο στην πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών, όσο και στην υποστήριξη των ασθενών σε εργασιακό επίπεδο και σε επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης. Η κυρία Κεραμέως αναφέρθηκε στην ενσωμάτωση της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας, η οποία κατοχυρώνει το δικαίωμα της τηλεργασίας, μια εξέλιξη που μπορεί να διευκολύνει σημαντικά τη ζωή των ασθενών. Παράλληλα, τόνισε την επιτάχυνση της διαδικασίας πιστοποίησης αναπηρίας, έναν ακόμα κρίσιμο τομέα για την ενίσχυση των ασθενών.
Ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «ο καρκίνος δεν είναι μια στατιστική, είναι ιστορίες και ανθρώπινες ζωές». Υπογράμμισε με έμφαση την αμέριστη υποστήριξη της Πολιτείας προς τις γυναίκες που μάχονται με την ασθένεια. Σύμφωνα με τον κ. Μαρινάκη, ο συνδυασμός της επιστημονικής γνώσης, των εμπειριών ζωής των ασθενών και των ευήκοων ώτων της Πολιτείας αποτελεί τον ιδανικό συνδυασμό για την αποτελεσματική στήριξη των ασθενών. Διευκρίνισε δε, ότι το κράτος βρίσκεται τόσο στο πλευρό των επιστημόνων, όσο και των γυναικών ασθενών και των οικογενειών τους που τις στηρίζουν καθημερινά.
Στο επίκεντρο: Ορφανά φάρμακα και καινοτόμες θεραπείες
Οι παρεμβάσεις του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, και του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νικόλαου Παπαθανάση, έθιξαν το κρίσιμο ζήτημα των ορφανών φαρμάκων και της πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης επεσήμανε τη δέσμευσή του στην υποστήριξη των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών, υποσχόμενος άμεσες νομοθετικές ενέργειες για τη βελτίωση της αποζημίωσης και της προστασίας των ορφανών φαρμάκων. Αυτά τα φάρμακα απευθύνονται σε ευαίσθητες ομάδες ασθενών με σπάνια και σοβαρά νοσήματα, όπου συχνά δεν υπάρχουν άλλες θεραπευτικές επιλογές. Ο υπουργός αναγνώρισε την επιτακτική ανάγκη για νομοθετική προστασία των ορφανών φαρμάκων, τονίζοντας πως, βάσει σχετικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, η χώρα οφείλει να αντιμετωπίσει αυτά τα φάρμακα με διαφορετικό τρόπο όσον αφορά το clawback (μηχανισμός αυτόματης επιστροφής ποσού από τις φαρμακευτικές εταιρείες στο κράτος).
Ο Νίκος Παπαθανάσης, αναγνωρίζοντας την ανάγκη πρόσβασης όλων των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, διαβεβαίωσε ότι η Κυβέρνηση θέτει ως ύψιστη προτεραιότητα την υγεία των πολιτών. Επεσήμανε ότι ένα σημαντικό ποσοστό του μερίσματος από την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας επανεπενδύεται σε δράσεις και πολιτικές που βελτιώνουν την υγεία των συμπολιτών μας, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας.
Η Δρ. Βασιλική – Κωνσταντίνα Γκογκοζώτου, Πρόεδρος Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και Πρόεδρος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων, αναγνώρισε την τεράστια ανάγκη για την προστασία των ορφανών φαρμάκων. Τόνισε ότι αυτό απαιτεί αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, ώστε, με επιστημονικά κριτήρια και παρακολούθηση της έκβασης των θεραπειών, να επιτρέπεται η διαφορετική διαχείριση της αποζημίωσής τους. Η Δρ. Γκογκοζώτου περιέγραψε, επίσης, πώς το σημερινό πλαίσιο διαπραγμάτευσης, στις περιπτώσεις καινοτόμων και ορφανών φαρμάκων που δεν θα έπρεπε να αξιολογούνται με τα συνήθη κριτήρια, επιτρέπει την παρέκκλιση από αυτά, κατόπιν εντολής υπουργού, η οποία βασίζεται σε στοιχειοθετημένη γνωμοδότηση της αρμόδιας ρυθμιστικής αρχής για τα φάρμακα (ΕΟΦ).
Η Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, Πρόεδρος PIF και Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της AbbVie σε Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, υπογράμμισε την αδήριτη ανάγκη για διαφορετική διαχείριση και θεσμική προστασία των ορφανών φαρμάκων για απειλητικά νοσήματα. Τόνισε ότι αυτό αποτελεί μονόδρομο για να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες.
Η επιστημονική καινοτομία στην αντιμετώπιση του «αόρατου εχθρού»
Το πάνελ με τίτλο «Καρκίνος των ωοθηκών: Ο αόρατος εχθρός και η επανάσταση της επιστημονικής καινοτομίας» εστίασε στις πολλαπλές προκλήσεις της νόσου και την ανάγκη για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Ο καθηγητής Αριστοτέλης Μπάμιας, Αντιπρόεδρος της Ε.Ο.Π.Ε. και Καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας στο ΕΚΠΑ, ανέφερε ότι η πρόγνωση των ασθενών έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, ακόμα και στα προχωρημένα στάδια της νόσου, χάρη στην πρόοδο της χειρουργικής σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική πρόοδο. Ωστόσο, συμφώνησε ότι η ομάδα της πλατινοανθεκτικής νόσου χρειάζεται περισσότερες επιλογές, μέσω των καινοτόμων φαρμάκων. Ο ίδιος σημείωσε ότι είναι υψίστης σημασίας η δημιουργία κέντρων αναφοράς για τον καρκίνο των ωοθηκών, καθώς απαιτείται διεπιστημονική προσέγγιση για την αντιμετώπιση μιας ετερογενούς και αρκετά πολύπλοκης νόσου.
Η Αμάντα Ψυρρή, Καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας και Διευθύντρια της Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής, ΕΚΠΑ «ΑΤΤΙΚΟΝ» Νοσοκομείο, υπογράμμισε τη σημασία της διεπιστημονικής προσέγγισης για την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου. Όσον αφορά στους βιοδείκτες, επεσήμανε την ανάγκη άμεσης αποζημίωσής τους, καθώς η χρήση τους είναι συχνά προϋπόθεση για τη σωστή επιλογή θεραπείας. Τέλος, σημείωσε την αναγκαιότητα της διαπίστευσης των εργαστηρίων που διενεργούν τα σχετικά τεστ, ώστε τα αποτελέσματα να είναι αξιόπιστα και να μην στερούνται οι ασθενείς ζωτικής σημασίας θεραπείες.
Ο Μιχάλης Λιόντος, Επίκουρος Καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, υπογράμμισε ότι οι περισσότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο, με την πιθανότητα επιβίωσης χωρίς υποτροπή να είναι μόλις 3%, καθιστώντας την ανάπτυξη νέων θεραπειών εξαιρετικά σημαντική. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο ωοθηκών σε εξειδικευμένα κέντρα για γυναικολογικές κακοήθειες, όπου οι ασθενείς λαμβάνουν ολιστική αντιμετώπιση της νόσου τους.
Ψυχολογική υποστήριξη και ολιστική προσέγγιση
Η Καλλιόπη Καλαϊτζή, Ιατρός Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης, εστίασε στην ψυχολογική επιβάρυνση των ασθενών με καρκίνο. Τόνισε ότι ο καρκίνος επηρεάζει βαθύτατα τον ψυχισμό, τις σωματικές λειτουργίες, την οικογένεια και κάθε πτυχή της ζωής του ασθενούς. Για αυτό, η επιστημονική καθοδήγηση για τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο ζωής αποτελεί τη βάση για επιβίωση με ποιότητα ζωής, σε κάθε στάδιο της νόσου.
Διαμορφώνοντας το Οικοσύστημα Πολιτικής Υγείας
Στο πάνελ «Διαμορφώνοντας το οικοσύστημα Πολιτικής Υγείας στον καρκίνο των ωοθηκών», ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, επανέλαβε τη δέσμευσή του να αλλάξει ριζικά την εικόνα των θεραπειών των ογκολογικών ασθενών. Ο στόχος του, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, είναι «όταν λήξει η θητεία του στο υπουργείο Υγείας η εικόνα των θεραπειών των ογκολογικών ασθενών να είναι τελείως διαφορετική, να είναι μία άλλη εποχή». Ανακοίνωσε δε ότι, εντός του Ιουνίου, θα επισκεφθεί τον πρωθυπουργό για να του παρουσιάσει την τεράστια προσπάθεια για το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τον Καρκίνο στην Ελλάδα, με χρονοδιάγραμμα παρουσίασης του σχεδίου έως το τέλος του χρόνου.
Ο Δρ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), υπογράμμισε τον καθοριστικό ρόλο του ΕΟΦ στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και της πρόσβασης στην καινοτομία, μέσω θεσμικών διαδικασιών και μηχανισμών, σε συνεργασία με την Πολιτεία.
Τέλος, η ογκολόγος Δρ. Ζένια Σαριδάκη, επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας για τη δημιουργία του Εθνικού Μητρώου Ασθενών με Νεοπλασματικές Ασθένειες του Υπουργείου Υγείας, αναφέρθηκε στα εμπόδια πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες και στη σημασία ανάδειξης των βιοδεικτών, οι οποίοι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με την ορθή ογκολογική θεραπεία και το δικαίωμα της ίσης πρόσβασης στις κατάλληλες θεραπείες.