Η οισοφαγίτιδα είναι φλεγμονή που βλάπτει τους ιστούς του οισοφάγου, δηλαδή, τον μυϊκό σωλήνα που μεταφέρει τροφή από το στόμα στο στομάχι σας.
Η οισοφαγίτιδα μπορεί να προκαλέσει επώδυνη, δύσκολη κατάποση και πόνο στο στήθος, ενώ αιτίες της οισοφαγίτιδας είναι τα οξέα του στομάχου που συσσωρεύονται στον οισοφάγο, λοίμωξη, αγωγή με από του στόματος φάρμακα ή αλλεργίες.
Η θεραπεία της οισοφαγίτιδας εξαρτάται από την αιτία και τη σοβαρότητα της βλάβης των ιστών. Εάν μείνει χωρίς θεραπεία, η οισοφαγίτιδα μπορεί να βλάψει την επένδυση του οισοφάγου και να επηρεάσει τη φυσιολογική του λειτουργία, που είναι να μεταφέρει τρόφιμα και υγρά από το στόμα στο στομάχι σας. Η οισοφαγίτιδα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως ουλές ή στένωση του οισοφάγου και δυσκολία στην κατάποση.
Συμπτώματα
Κοινά συμπτώματα της οισοφαγίτιδας είναι:
- Δυσκολία στην κατάποση
- Πόνος κατά την κατάποση
- Πόνος στο στήθος που εμφανίζεται καθώς τρώτε
- Τρόφιμα που κολλούν στον οισοφάγο μετά την κατάποση
- Καούρα
- Παλινδρόμηση οξέος
Σε βρέφη και μικρά παιδιά, ιδιαίτερα πολύ μικρής ηλικίας, που δεν μπορούν να εξηγήσουν την ταλαιπωρία ή τον πόνο τους, τα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας είναι:
- Διατροφικές δυσκολίες
- Δυσκολία στην ανάπτυξη
Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Τα περισσότερα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας μπορεί να οφείλονται σε διάφορες καταστάσεις που επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα. Επισκεφτείτε τον γιατρό σας εάν εντοπίσετε τις παρακάτω ενδείξεις ή συμπτώματα που:
- Διαρκούν περισσότερο από μερικές ημέρες
- Δεν βελτιώνονται με αντιόξινα φάρμακα χωρίς συνταγή
- Είναι σοβαρά σε βαθμό να δυσκολεύουν την κατανάλωση φαγητού
- Συνοδεύονται από συμπτώματα γρίπης, όπως πονοκέφαλο, πυρετό και μυϊκούς πόνους
Λάβετε άμεσα βοήθεια εάν:
- Νιώσετε πόνο στο στήθος που διαρκεί περισσότερο από λίγα λεπτά
- Υποψιάζεστε ότι υπάρχουν τρόφιμα που «κόλλησαν» στον οισοφάγο σας
- Έχετε ιστορικό καρδιακών παθήσεων και βιώνετε πόνο στο στήθος
- Νιώθετε πόνο στο στόμα ή στο λαιμό σας όταν τρώτε
- Έχετε δύσπνοια ή πόνο στο στήθος που εμφανίζεται λίγο μετά το φαγητό
- Έχετε έντονο εμετό, δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε μετά από εμετό ή ο εμετός σας είναι κίτρινος ή πράσινος, μοιάζει με αλεσμένο καφέ ή περιέχει αίμα.
Αιτίες
Η οισοφαγίτιδα γενικά κατηγοριοποιείται με βάση τις παθήσεις που την προκαλούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, περισσότεροι από ένας παράγοντες προκαλούν οισοφαγίτιδα.
Οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση
O κατώτερος οισοφάγος σφιγκτήρας κρατά συνήθως τα όξινα περιεχόμενα του στομάχου έξω από τον οισοφάγο. Όταν δε λειτουργεί σωστά, τα περιεχόμενα του στομάχου μπορεί να επανέλθουν στον οισοφάγο (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση).
Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα
Τα ηωσινόφιλα είναι λευκά αιμοσφαίρια που παίζουν βασικό ρόλο στις αλλεργικές αντιδράσεις. Η ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα εμφανίζεται όταν υπάρχει υψηλή συγκέντρωση αυτών των λευκών αιμοσφαιρίων στον οισοφάγο, πιθανότατα ως απόκριση σε αλλεργιογόνο ή παλινδρόμηση οξέος ή και από τα δύο.
Σε πολλές περιπτώσεις, αυτός ο τύπος οισοφαγίτιδας μπορεί να προκληθεί από τρόφιμα όπως γάλα, αυγά, σιτάρι, σόγια, φιστίκια, φασόλια, σίκαλη και βόειο κρέας, ενώ μερικές φορές τα εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, όπως η γύρη, μπορεί να είναι η αιτία.
Λεμφοκυτταρική οισοφαγίτιδα
Η λεμφοκυτταρική οισοφαγίτιδα είναι μια ασυνήθιστη οισοφαγική κατάσταση στην οποία υπάρχει αυξημένος αριθμός λεμφοκυττάρων στην επένδυση του οισοφάγου.
Οισοφαγίτιδα που προκαλείται από φάρμακα
Πολλά από του στόματος φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στους ιστούς εάν παραμείνουν σε επαφή με το εσωτερικό του οισοφάγου για πολύ καιρό. Για παράδειγμα, εάν καταπιείτε ένα χάπι με λίγο ή καθόλου νερό, το ίδιο το χάπι ή το υπόλειμμα από το χάπι μπορεί να παραμείνει στον οισοφάγο.
Λοιμώδης οισοφαγίτιδα
Μια βακτηριακή, ιογενής ή μυκητιακή λοίμωξη σε ιστούς του οισοφάγου μπορεί να προκαλέσει οισοφαγίτιδα. Η λοιμώδης οισοφαγίτιδα είναι σχετικά σπάνια και εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως άτομα με HIV/AIDS ή καρκίνο.
Επίσης, ένας μύκητας που υπάρχει συνήθως στο στόμα, ο Candida albicans, είναι μια κοινή αιτία μολυσματικής οισοφαγίτιδας. Τέτοιες λοιμώξεις συχνά σχετίζονται με κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, διαβήτη, καρκίνο ή τη χρήση στεροειδών ή αντιβιοτικών φαρμάκων.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες κινδύνου για οισοφαγίτιδα ποικίλλουν ανάλογα με τις αιτίες της διαταραχής.
Οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (GERD) και συνεπώς είναι παράγοντες στην οισοφαγίτιδα από παλινδρόμηση είναι οι εξής:
- Καταναλώνετε φαγητό αμέσως πριν πάτε για ύπνο
- Καταναλώνετε μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, καφεΐνης, σοκολάτας ή τροφίμων με γεύση μέντας
- Καταναλώνετε Υπερβολικά μεγάλα και λιπαρά γεύματα
- Καπνίζετε
- Έχετε επιπλέον βάρος, συμπεριλαμβανομένου αυτού της εγκυμοσύνης
Τροφές που μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της GERD ή της οισοφαγίτιδας από παλινδρόμηση είναι:
- Τρόφιμα από ντομάτα
- Εσπεριδοειδή
- Καφεΐνη
- Αλκοόλ
- Πικάντικα τρόφιμα
- Σκόρδο και κρεμμύδια
- Σοκολάτα
- Τρόφιμα με μέντα
Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα
Οι παράγοντες κινδύνου για ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα ή αλλεργική οισοφαγίτιδα περιλαμβάνουν:
- Ιστορικό ορισμένων αλλεργικών αντιδράσεων, όπως αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα και ατοπική δερματίτιδα
- Οικογενειακό ιστορικό ηωσινοφιλικής οισοφαγίτιδας
Οισοφαγίτιδα που προκαλείται από φάρμακα
Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο οισοφαγίτιδας που προκαλείται από φάρμακα σχετίζονται γενικά με τη γρήγορη και πλήρη διέλευση ενός χαπιού στο στομάχι. Αυτοί οι παράγοντες είναι:
- Κατάποση ενός χαπιού με λίγο ή καθόλου νερό
- Λήψη φαρμάκων ενώ είστε ξαπλωμένοι
- Λήψη φαρμάκων ακριβώς πριν τον ύπνο, πιθανώς εν μέρει λόγω της παραγωγής λιγότερου σάλιου και της κατάποσης κατά τη διάρκεια του ύπνου
- Μεγαλύτερη ηλικία, πιθανώς λόγω αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία στους μυς του οισοφάγου ή τη μειωμένη παραγωγή σάλιου
- Μεγάλα ή περίεργα χάπια
Λοιμώδης οισοφαγίτιδα
Οι παράγοντες κινδύνου για τη μολυσματική οισοφαγίτιδα σχετίζονται συχνά με φάρμακα, όπως στεροειδή και αντιβιοτικά. Τα άτομα με διαβήτη διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο για οισοφαγίτιδα από τον μύκητα candida.
Άλλες αιτίες μολυσματικής οισοφαγίτιδας μπορεί να σχετίζονται με κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, που μπορεί να οφείλεται σε ανοσολογική διαταραχή, HIV/AIDS ή σε ορισμένους τύπους καρκίνου.
Επιπλοκές
Εάν η οισοφαγίτιδα δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στη δομή του οισοφάγου. Πιθανές επιπλοκές είναι:
- Ουλή ή στένωση του οισοφάγου
- Δίπλωμα του ιστού του οισοφάγου σε περίπτωση που «κολλήσει» το φαγητό στην κατάποση ή κατά την ενδοσκόπηση (λόγω φλεγμονής)
- Οισοφάγος Barrett, που χαρακτηρίζεται από αλλαγές στα κύτταρα που ευθυγραμμίζουν τον οισοφάγο, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου του οισοφάγου